Algemene beschouwingen Alphense politiek: oppositie recht tegenover college en coalitie
GEMEENTE ALPHEN AAN DEN RIJN - De oppositie is niet te spreken over het beleid dat het college van burgemeester en wethouders en de coalitie heeft gevoerd in het eerste jaar van de regeerperiode. De ene oppositiepartij spreekt het college feller toe dan de andere, maar de algemene boodschap is: de financiële positie van de gemeente Alphen is te zwak en de keuzes om te bezuinigen, en de wijze waarop die keuzes gemaakt worden, zijn lang niet altijd goed. De coalitie is op haar beurt wel tevreden over het eerste jaar.
Zeven miljoen euro moet Alphen gaan bezuinigen om tot een structureel sluitende begroting te komen. Dat komt omdat de gemeente Alphen de komende jaren minder overheidsgeld gaat krijgen van het Rijk. Twee miljoen euro bezuinigen op korte termijn en vijf miljoen euro op lange termijn is noodzakelijk. Op korte termijn wordt bezuinigd, als het aan het college ligt, op inhuur binnen de ambtelijke organisatie (1 miljoen euro), nieuwbouw basisscholen (500.000 euro), LEF-regeling (250.000 euro) en citymarketing (250.000 euro). Voor de lange termijn zijn er opties om het openbaar groen minder vaak te maaien, gemeentelijk vastgoed te verkopen en het afvalbrengstation niet zes maar vijf dagen per week te openen.
Donderdag debatteerde de gemeenteraad, in afwezigheid van Wijken en Kernen Belangen (oppositie, 1 zetel), over de kadernota, oftewel de Alphense begroting. Een kadernota is een document waarin staat welke zaken er van gemeentegeld geregeld moeten worden en welke zaken juist niet. Het geeft alvast kaders mee voor de begroting die later in het jaar gepresenteerd wordt. Voor de gemeenteraad biedt het de mogelijkheid om van te voren inspraak te hebben in waar het geld naartoe moet.
Nieuw Elan (coalitie, 9 zetels)
André de Jeu opent met een woord richting de oppositie. 'Ik snap de zorgen die de oppositie heeft over onze begroting. Die hebben wij ook. Maar we zien ook kansen', aldus de politiek leider van de grootste partij in de Alphense gemeenteraad. De Jeu wil met name zoeken naar financieringsmogelijkheden om wensen van de gemeenteraad, waar de gemeente geen geld voor heeft, alsnog te bekostigen. Bijvoorbeeld de kinderboerderijen: 'Als basisscholen één keer per jaar naar de kinderboerderij gaan en hun natuur- en educatiemiddelen inzetten die ze daarvoor hebben, kunnen we de kinderboerderijen financieren.'
CDA (coalitie, 6 zetels)
CDA, de partij van financiënwethouder Kees van Velzen, vindt dat er een gezonde financiële basis is waaruit verder gewerkt kan worden. 'Het college wil de ambities waarmaken, maar komt onder druk te staan door factoren van buitenaf. We moeten beleidskeuzes maken. Niet alles kan, niet alles kan tegelijk', aldus fractievoorzitter Marjon Verkleij. CDA vraagt aandacht voor voorzieningen, infrastructuur, scholen, duurzaamheid, parkeer- en speelmogelijkheden bij nieuwe woonlocaties.
GroenLinks (coalitie, 5 zetels)
'Wij zijn tevreden', opent René Driesen. 'Het sociaal en maatschappelijk domein blijven grotendeels bespaard. Minder maaien betekent geld besparen en bevordert de groei van de natuur.' Maar GroenLinks heeft ook zorgen. 'Cultuur is van groot belang voor de leefbaarheid van onze gemeente en de economie.' Driesen wil dat er voldoende geld beschikbaar blijft voor cultuur en pleit voor duurzaamheidsinvesteringen: 'Het energieneutraal maken van het gemeentelijk vastgoed en de openbare verlichting. Ik zie grote kansen.'
VVD (oppositie, 6 zetels)
'Geen focus, geen visie, niet van buiten naar binnen werken', vindt Anouk Noordermeer. 'De exploitatie van pijndossiers Castellum, bibliotheek, zwembaden, beweegbare bruggen en multifunctionele accommodaties ontbreken.' Wat VVD steekt is dat er onvoldoende geld gaat naar infrastructuur en dat er te weinig woningen gebouwd gaan worden. 'Wij blijven hameren op een huishoudboekje dat op orde is.'
D66 (oppositie, 3 zetels)
'Het zwaard van Damocles hangt boven het hoofd van de gemeente. Toen wij dat vorig jaar zeiden, werd er lacherig over gedaan. Nu moeten we vaststellen dat het wel zo is', zegt Gert van den Ham. 'Aan de slag om het tij te keren, niet blijven hangen in het huidige negatieve.' D66 stelt dat er 2 miljoen euro extra bezuinigd moet worden om op een gezond financieel niveau te komen. 'Een aantal suggesties: verkoop gemeentelijk ontroerend goed en verlaag het investeringskrediet voor de verbouwing van Castellum met 600.000 euro.'
PvdA (oppositie, 2 zetels)
Ernst-Jan Straver: 'Ik heb een gevoel van onzekerheid. Wij krijgen geen volledige inzage in zaken die spelen in onze gemeente. We weten dat er kosten komen, maar niet hoeveel...' PvdA wil dat dat verandert. Alleen dan wordt de gemeenteraad in positie gebracht om keuzes te maken, iets dat het college de gemeenteraad verwijt te doen. En over de keuzes die het college wel maakt? 'Dit college laat een voedselbank bungelen, maar voor 1,7 miljoen euro subsidie (economie) kunnen we op Instagram wel lezen dat er een flamingo is geboren in Avifauna en het Zomerspektakel aan het Meer is geweest', doelend op de Alphen-promotiecampagne #AlphenLinkt.
SP (oppositie, 2 zetels)
SP is niet te spreken over het huidige beleid. 'Tekorten dreigen en vrijwel alle aangekondigde projecten vallen duurder uit. Heeft niemand binnen het gemeentehuis de huidige coalitie daarvoor gewaarschuwd? Ik geloof dat niet. Er werken genoeg slimme mensen bij de gemeente', aldus Harre van der Nat. Hij vindt dat het college excuses moet maken naar de inwoners omdat zij de ambities niet kunnen waarmaken.
ChristenUnie (oppositie, 3 zetels)
Caroline Blom van ChristenUnie wil dat er meer duurzame financiële maatregelen getroffen worden. 'Om een structureel sluitende begroting te houden op de lange termijn', stelt Blom. 'Op mensen met een kleine beurs moeten we niet bezuinigen', vindt ChristenUnie. Maar dat geldt ook voor het bezuinigen op de kleine subsidies. Een slecht plan volgens Blom, want verenigingen hebben dat geld juist nodig. 'Wij willen dat onderhoud en zorg zoveel mogelijk worden ontzien.'
Beter Alphen (oppositie, 1 zetel)
'Ouderenzorg is een groot probleem. De zorgverleners hebben te weinig tijd', begint Wil Verschuur haar betoog. Ook is ze fel tegenstander van betalen per afvalzak die weggegooid wordt. 'Mensen gaan dan hun afval dumpen. De bodem van de portemonnee is bij veel mensen bereikt.' En, Beter Alphen, die ook wil dat Economic Development Board Alphen aan den Rijn wordt opgeheven, pleit voor een woningbouwstop. 'Als we niet aan de handrem trekken bij de wethouder, is er straks geen groen plekje meer over.'
SGP (oppositie, 1 zetel)
Hans van Kuijk vraagt aandacht voor het veenweidegebied. 'Wat wilt u met ons veenweidegebied?', vraagt de SGP'er aan het college. 'Wilt u, net als SGP, dat daar koeien grazen en dit gebied bijdraagt aan ons imago? Of moet het een moeras worden met alleen muggen? Durft u lef te tonen?' Verder hekelt Van Kuijk dat er te vaak zogeheten incidenteel geld naar structurele problemen gaat. Hij noemt Castellum en Parkvilla als voorbeelden. 'De meerjarenbegroting is weliswaar positief, maar wel flinterdun. Het roer moet drastisch om.'
RijnGouweLokaal (oppositie, 1 zetel)
'Deze kadernota is een slap verhaal, zonder het altijd door het college gepretendeerde lef', meent Ank de Groot. 'Er worden geen keuzes gemaakt. Dat gebeurt pas bij de kerntakendiscussie. Hoe dat gaat verlopen? We weten het niet. En het duurt te lang voordat die discussie gehouden wordt.' De Groot noemt Castellum een bodemloze put en de nieuw te bouwen MFA (multifunctionele accommodatie) valt 40 procent duurder uit dan begroot. 'En er is onvoldoende draagvlak voor die MFA-locatie. Dat is zorgelijk.'