Algemene beschouwingen: politiek kritisch op huishoudboekje, jeugdzorg en woningbouw

GEMEENTE ALPHEN AAN DEN RIJN - De gemeentelijke financiën, jeugdzorg en woningbouw. Dat zijn de onderwerpen waar de Alphense gemeenteraad het meest kritisch op was tijdens de algemene beschouwingen. Donderdagavond gaven alle partijen hun reactie op de plannen van de coalitie.

Ondanks dat de gemeente Alphen aan den Rijn het jaar 2021 financieel beter is doorgekomen dan eerder verwacht, vroegen veel partijen aandacht voor het gemeentelijke huishoudboekje. Er moet een einde komen aan het inzetten van incidentele middelen om structurele kostenposten te dekken. 'Meermaals hebben wij onze zorgen al geuit over de inzet van incidentele middelen', aldus Hans van Kuijk (SGP). 'Incidenteel en structureel blijven gescheiden.' Wethouder Gert van den Ham (D66) zegt daar iets aan te willen gaan doen. 'Ik ga samen met anderen kijken hoe we daar in de komende periode handen en voeten aan kunnen geven. Wet moeten die oude discussie van incidenteel en structureel beslechten', aldus Van den Ham.

Ernst-Jan Straver (PvdA) waarschuwde voor oplopende kosten op onder meer jeugdzorg en duurzaamheid. 'Die kosten worden niet opgenomen maar doorgeschoven naar de toekomst. Dat vinden wij geen verstandige beslissing', meldt Straver. Wethouder Van den Ham verzekerde de gemeenteraad dat er 'nog verrassend veel geld in reserve is' voor het dossier duurzaamheid. 'Meer dan we denken, vele miljoenen', aldus de wethouder. Die mededeling zorgde voor enige verwarring in de gemeenteraad, maar volgens Den Ham moet dat op een later moment beter inzichtelijk worden zodra één en ander in ambtelijke stukken komt te staan.

Voor de wind tot 2026

Ook in de komende jaren lijkt het Alphen aan den Rijn voor de wind te gaan, met overschotten op de aankomende begrotingen. Op de vraag van raadslid Ank de Groot (RijnGouweLokaal) of inwoners daar iets van kunnen gaan merken, door bijvoorbeeld gemeentelijke tarieven te verlagen, zei wethouder Den Ham daar kritisch naar te willen kijken.

Wel wordt nu al met enige nervositeit vooruitgekeken naar het jaar 2026, waarin het eenzijdig afschaffen van de normeringssystematiek en de terugkeer van de volledige opschalingskorting op het programma staan. 'Inkomsten gemeenten drogen op, kosten stijgen alleen maar', aldus Caroline Blom (ChristenUnie). De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) trok daarover al aan de bel bij het kabinet. Minister Bruins Slot (CDA) liet op haar beurt weten dat meer duidelijkheid daarover pas op zijn vroegst in september komt.

'Aan de bak met jeugdzorg'

Scherp blijven op de jeugdzorg is essentieel volgens veel partijen. 'Wij krijgen nog steeds signalen dat het ontbreekt aan voldoende kwaliteit, de wachtlijsten zijn te lang, et cetera', aldus Van Kuijk (SGP). José Huls (GroenLinks) vroeg het college of er niet extra geld en maatregelen nodig zijn om de problemen in de jeugdzorg 'niet groter te laten worden'.

'We moeten wel echt aan de bak', verwoordde wethouder Anouk Noordermeer (VVD) het. 'Goede dingen behouden, maar vooral ook de zorgen aanpakken. En dat in opmaat naar 2024.' In 2024 loopt de aanbesteding met de huidige jeugdzorgpartners af.

Gnephoek: 'lobby' en plan B

Dat GroenLinks geen voorstander is van woningbouw in de Gnephoek mag geen nieuws heten. 'Wed niet te veel op één paard. Houd er rekening mee dat er geen toestemming komt voor woningbouw in dat gebied', aldus Huls (GroenLinks). Wethouder Gerard van As (Nieuw Elan) gaf aan op dit moment nog geen plan B te hebben. De inzet is nu volledig op woningbouw in de Gnephoek en Noordrand, naast de circa 2500 woningen die nog binnenstedelijk gebouwd kunnen worden. Het eerder door GroenLinks geopperde plan om op bedrijventerreinen woningen te bouwen, vindt geen steun bij Van As. 'Dat biedt weinig soelaas', aldus de wethouder.

De berichtgeving over projectontwikkelaars die een actieve lobby bij Tweede Kamerleden voeren over grootschalige woningbouw in de Gnephoek, werd donderdagavond ook besproken. 'We gaan in Alphen niet bouwen voor megalomane winsten van projectontwikkelaars of huisjesmelkers, maar voor inwoners van onze gemeente', meldde De Groot (RijnGouweLokaal). Volgens wethouder Van As ligt het genuanceerder dan dat de berichtgeving doet voorkomen. 'Het geeft het een andere tendens, ook naar de inwoners. Die denken: zakkenvullers die miljoenen verdienen.' 

Lees ook: ‘Projectontwikkelaars lobbyen voor woningbouw in Alphense Gnephoek’

'Het is niet iedere vierkante meter verdienen, er komt veel meer bij kijken', aldus de wethouder. Van As noemde daarbij het feit dat in dat gebied niet iedere meter volgebouwd kan worden, maar dat er ook openbaar gebied overblijft. Daarnaast benadrukte de wethouder dat de gemeenteraad uiteindelijk de laatste stem heeft om woningbouw in de Gnephoek toe te staan. 'Onderaan de streep wordt natuurlijk winst gemaakt. Dat ontken ik niet. Maar dat is te overzien, en dat zal uw raad te zijner tijd kunnen inzien hoe dat werkt.'

Verder meldde wethouder Van As dat ook woningbouwprojecten in Alphen aan den Rijn in grotere mate te maken gaan krijgen met de stikstofproblematiek. Na de zomervakantie moet duidelijk zijn waar in de gemeente stagnatie verwacht kan worden op projecten. 

Lees ook: Coalitieakkoord onthuld: Alphen wil 10.000 nieuwe woningen bouwen, anderhalf keer Kerk en Zanen