‘Bouwen in de Gnephoek is een zware beslissing, die neem je niet zomaar’
ALPHEN AAN DEN RIJN – De Alphense gemeenteraad zal een akkoord geven voor de grondexploitatie (grex) van een nieuwe grote woonwijk in de Gnephoekpolder. De politieke partijen zien wel een groot financieel risico. Wethouder Gerard van As zegt hierover: ‘Wat we kunnen, is risico’s beperken.’
De politieke fracties hebben donderdag 19 november, tijdens een raadscommissievergadering, hun mening gegeven over de financiën voor de nieuwe woonwijk Gnephoek. Deze worden in een grex bijgehouden. Dit is het financiële plaatje met alle kosten en baten, zoals bijvoorbeeld het verwerven van grond, het aanleggen van groen en de opbrengst van verkoop van grond voor de projecten. Over de hele linie voelen de politieke partijen de financiële risico’s die altijd kleven aan het aanleggen van een grote nieuwe woonwijk, toch gaan zij akkoord met de grex.
Wethouder Van As beantwoordt veel vragen vooral over de financiën en toont ook begrip voor de zorgen: ‘Bouwen in de Gnephoek is een zware beslissing, die neem je niet zomaar. We hebben ontwikkelingen een paar jaar in de hand en verder kunnen we de risico’s beperken. We moeten de zaak stap voor stap aanpakken en we zullen heel zorgvuldig zijn. We kunnen ons geen zeperds veroorloven.’
Wie gaat dat betalen
John van de Kolk (SP) vindt het bedenkelijk dat de provincie Zuid-Holland nu alles prima vindt ‘als wij het maar betalen’. En: ‘Wij denken dat er gaten in de doorrekening zitten. Want hoe zit het met aansluiting op de Leidse Schouw en hoe zit het met de gevolgen van de aanleg van een aquaduct onder de Heimanswetering?’
Gé Kapteijn (GroenLinks) wijst op de financiële verantwoordelijkheid: ‘De gemeente is ook verantwoordelijk als de markt tegenzit. We krijgen 50 miljoen euro van het Rijk, maar alle risico’s zijn voor de gemeente. Wat doen we als het tegenzit? Gaat dan de OZB omhoog? Of leggen we dan minder natuur aan?’
Feline Verloop (Forum) sluit zich aan bij deze vragen. ‘Wij delen de zorgen over de financiën. Ook is het lastig om nu een duidelijk beeld te krijgen, veel cijfers staan niet vast.’
Als gemeente vinger aan de pols
Winfried Ponsioen (CDA) kijkt hier anders tegenaan. ‘Het tekort in de grex is nu 8 miljoen, die zullen echt wel ergens gevonden worden. Alphen aan den Rijn doet dit niet alleen! We werken samen met marktpartijen en zitten ook deels op een ontwikkelaarspositie. Zo kunnen we als gemeente goed de vinger aan de pols houden. Het probleem is dat men geen risico’s meer durft te nemen! Wij zijn blij dat wij een wethouder hebben die durft te springen.’
Peter Bakker (PvdA) ziet de risico’s, maar ziet ook oplossingen. ‘Wij willen graag een verdieping van de risico’s, want het is een mega-onderwerp. Er moet een goede projectorganisatie zijn, want we moeten goed op de financiën letten.’ Ook wil de PvdA direct inzet van deskundigen, onder meer om problemen bij de Raad van State te voorkomen.
‘Mensen willen gewoon een dak boven hun hoofd’
Jos van Dam (D66) ziet ook wel de financiële risico’s, maar vindt het investeren in woningbouw maatschappelijk goed. ‘Je kunt niet zomaar gratis woningen neerzetten. Ik denk dat onze kinderen en kleinkinderen daar gaan wonen.’
Voor de VVD is het een beetje een no-brainer. ‘Mensen willen gewoon een dak boven hun hoofd. De politiek moet juist de keuze maken en een stap zetten. We willen nu graag doorpakken’, zegt Jeroen Matthijssen. Voor de SGP is de zaak eenvoudig. ‘We hebben die 5500 woningen gewoon nodig’, meldt Hans Goedegebuure.
Ook Nico de Jong (Nieuw Elan) is kort: ‘We moeten zo snel mogelijk bouwen. Natuurlijk zijn er risico’s, maar dat is altijd zo. Wij hebben vertrouwen in de wethouder en de ambtenaren.’
Meer dan alleen wonen
Michel du Chatinier (CU) wijst op de impact van bouwen in de Gnephoek: ‘Wij besluiten nu voor de komende vijf of zes coalitieperioden. We willen geen herhaling van de Lage Zijde. Daarom zie ik graag meer alternatieven voor tegenvallers en andere opties dan deze via de algemene reserve te regelen.’
De oud-wethouder denkt dat er vanaf het begin geld opzij gezet moet worden voor voorzieningen in de nieuwe wijk. ‘We bouwen niet alleen woningen, het gaat ook over scholen, detailhandel en sport.’
Peter Versteeg (ONS Alphen) vraagt om een risicoanalyse in het nog te maken Masterplan Gnephoek, maar zegt ook: ‘natuurlijk willen we aan de slag’.
Sociale woningbouw
Verschillende partijen wijzen op de verdeling van de woningen en willen betere garanties voor de 60 procent betaalbaar, waarvan 30 procent sociale woningbouw. ‘Hoe betaalbaar worden de woningen echt? En, wanneer worden de sociale woningen gebouwd?’, vraagt Ank de Groot (RGL).
Wethouder Van As meldt dat de 30 procent sociaal bouwen vaststaat. ‘We gaan gefaseerd bouwen, alle doelgroepen moeten worden bediend. We houden de risico’s vooral voor sociale woningen goed in de gaten.’ Gefaseerd bouwen is nodig voor de betaalbaarheid. De tekorten op de sociale woningen worden ‘betaald’ door de winst op vrije sector woningen.
Bestuursovereenkomst
Op de agenda staat ook een bestuursovereenkomst tussen provincie Zuid-Holland, regio Holland-Rijnland, Hoogheemraadschap Rijnland en gemeente Alphen aan den Rijn. In de bestuursovereenkomst zijn ambities en maatregelen voor de Gnephoek vastgelegd. Omdat de overeenkomst door deze vier partijen wordt ondertekend, is er een ‘garantie’ voor een goede samenwerking.
Hamerstuk in de gemeenteraad
De fracties in de Alphense gemeenteraad hebben de grondexploitatie (grex) voor de nieuwe woonwijk Gnephoek uitgebreid besproken en zijn het erover eens dat deze grex er moet komen. Ook is gesproken over de bestuursovereenkomst. De Alphense gemeenteraad zal donderdag 26 september beide onderwerpen als hamerstuk op de agenda plaatsen. Dan wordt besloten om de grex te openen en een handtekening onder de bestuursovereenkomst te zetten zonder verdere bespreking in de raadsvergadering.
Lees ook: Baten en lasten Gnephoekpolder komen in grondexploitatie