Hoge Raad: politie gedeeltelijk aansprakelijk voor schietdrama Ridderhof
ALPHEN AAN DEN RIJN - Het gerechtshof heeft in 2018 juist geoordeeld dat de politie gedeeltelijk aansprakelijk is voor het schietdrama in winkelcentrum De Ridderhof in Alphen aan den Rijn op 9 april 2011. Dat heeft de Hoge Raad vrijdag besloten. Bij het bloedbad kwamen zes mensen om het leven en raakten tientallen anderen gewond. Uiteindelijk pleegde schutter Tristan van der Vlis (24) zelfmoord.
De Hoge Raad verwerpt het cassatieberoep van de politie en houdt de politie verantwoordelijk voor een deel van de schade die is ontstaan door de schietpartij. Het hoogste Nederlandse rechtsorgaan gaat daarbij verder dan de uitspraak van het gerechtshof, ook andere schade dan letsel en overlijden kan mogelijk vergoed worden. Over de hoogte van de schadevergoeding moet in een aparte procedure nog verder worden geprocedeerd.
Veel nabestaanden, slachtoffers en gedupeerden van het schietdrama waren vrijdagochtend aanwezig bij de uitspraak. Een zucht van opluchting ging door de zaal toen de uitspraak bekend werd gemaakt. 'De Hoge Raad heeft het enige juiste gedaan', reageert advocaat Veeru Mewa. 'Mooi nieuws voor alle mensen die jarenlang hebben gestreden voor gerechtigheid.'
'Mogelijk anders omgaan met aanvragen'
Volgens de politie kan de uitspraak mogelijk gevolgen hebben voor hoe zij in de toekomst met aanvragen voor wapenvergunning omgaat. 'Deze uitspraak betekent iets voor onze professionaliteit en ons vakmanschap. Wij moeten ons nu bezinnen op onze verantwoordelijkheid en hoe wij deze professioneel kunnen blijven uitvoeren', reageert korpschef Erik Akerboom.
'Het laat zien dat de politie en mogelijk ook andere overheden stil moeten staan bij mogelijke gevolgen van het verlenen van vergunningen. We moeten de uitspraak nog bestuderen, maar het gevolg zou kunnen zijn dat de politie in de toekomst anders omgaat met aanvragen en verleningen van wapenvergunningen.' Na het schietdrama in Alphen aan den Rijn is het proces van verlofverlening aangescherpt. Zo worden, naast strafrechtelijke veroordelingen, ook andere risicofactoren van een aanvrager meegewogen, zoals psychische problemen of bepaalde levensgebeurtenissen.
'Voor alle betrokkenen is er nu duidelijkheid over de aansprakelijkheid. Vooral voor de slachtoffers en nabestaanden van deze vreselijke gebeurtenis, die in ons collectieve geheugen gegrift staat', zegt Akerboom.
Heeft politie schuld aan bloedbad?
Dat Tristan van der Vlis op basis van de beschikbare informatie nooit een wapenvergunning had mogen krijgen, wordt door de politie erkend. De politie heeft nagelaten Van der Vlis goed te controleren in het politiesysteem toen de aanvraag werd ingediend. Als dat wel was gebeurd, was de wapenvergunning nooit verleend. Maar had daarmee het Ridderhofdrama voorkomen kunnen worden? Oftewel, heeft de politie schuld aan de uiteindelijke daden van Van der Vlis?
Nee, heeft de politie altijd gezegd. Ja, zegt een groep van zeventig betrokkenen, bestaande uit onder meer nabestaanden, slachtoffers, winkeliers en ooggetuigen. Daarop werd een rechtszaak aangespannen door de groep. In 2015 oordeelde de rechtbank dat de politie geen schuld heeft. 'De wapenwet kan misbruik niet voorkomen', aldus de rechtbank. Van der Vlis, die kampte met psychische problemen, schoot op zijn slachtoffers met vuurwapens waar hij een vergunning voor had.
Maar vorig jaar maart concludeerde het gerechtshof in hoger beroep, omdat de groep slachtoffers zich niet kon vinden in de uitspraak, dat de politie wel - gedeeltelijk - aansprakelijk is: 'Het ligt voor de hand dat bij zo'n misbruik doden of gewonden vallen.' De politie is gedeeltelijk aansprakelijk en niet volledig omdat de politie de moorden niet zelf heeft gepleegd. Feitelijk is de politie aansprakelijk voor de letselschade en overlijdensschade die is ontstaan bij het Ridderhofdrama.
Cassatie
De politie was het niet eens met die visie van het gerechtshof en tekende cassatie aan. Vooruitlopend op de gerechtelijke uitspraak van de Hoge Raad brengt de procureur-generaal een onafhankelijk advies uit. Dat gebeurde in april. De procureur-generaal heeft geadviseerd dat de politie gedeeltelijk aansprakelijk gehouden moet worden.
De Hoge Raad is het daarmee eens, zo werd vrijdagochtend bekendgemaakt. Dat betekent dat de politie definitief aansprakelijk is gesteld. De groep betrokkenen heeft nu recht op een schadevergoeding. De hoogte daarvan, en de verdeling, moet nader vastgesteld worden.