Pilot in Boskoop betaalt zich uit: ‘Voor het eerst in tijden weer groene kikkers gespot’
BOSKOOP - Iets meer dan twintig projecten in Zuid-Holland krijgen van de provincie gezamenlijk bijna 190 miljoen euro om te werken aan verbetering van de natuur, het klimaat, waterkwaliteit en landbouw. Veehouders, boomkwekers, de tuinbouw en uitbreiding van de natuur kunnen allemaal op extra geld rekenen. Dat was niet vanzelfsprekend, het kabinet kwam vorig jaar namelijk met veel minder financiën over de brug dan de bedoeling was. De provincie had om bijna 700 miljoen euro gevraagd.
Boskoopse boomtelers in de polder krijgen bijna een miljoen euro voor onderzoek, om uitstoot bij de boomtelers te verminderen en de waterkwaliteit in het gebied te verbeteren. 'Het water is voor ons bij de boomkwekers echt van elementair belang', vertelt Harmen van Dam van Greenport Boskoop.
'We kunnen met dit geld van de provincie echt samen met de ondernemers en de lokale overheden optrekken om de waterkwaliteit hier te verbeteren. Maar het is niet zo dat het zo opgelost is.'
Veel geld geschrapt
Zuid-Holland verdeelt de 188 miljoen euro over 23 projecten. Dertig andere initiatieven vielen af, omdat ze niet aan de voorwaarden voldoen en omdat het kabinet-Schoof geen geld vrij meer wil maken voor aanpak van het landelijk gebied.
Het nieuwe kabinet schrapte het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) en ook de ruim 24 miljard euro die hiervoor was gereserveerd. De provincies krijgen desondanks nog wel wat geld voor hun concreetste plannen, in totaal zo'n 1,5 miljard.
Uitstootremmende maatregelen
Daar ontvangt Zuid-Holland al met al 188 miljoen euro van, lang niet genoeg voor alle projecten die het indiende. De afgelopen maanden ging de provincie dus aan de slag om het geld te verdelen, met het resultaat dat 23 projecten door kunnen.
30 miljoen euro gaat naar projecten met de aanleg van allerlei nieuwe natuur, zoals de Mient Kooltuin en de Groene Zone tussen Wassenaar en Katwijk. 18 miljoen euro is bestemd voor CO2-uitstootremmende maatregelen in onder andere de Krimpenerwaard. En een vergelijkbaar bedrag wordt overgemaakt naar pilots voor verduurzaming bij veehouders.
De waterkwaliteit in Boskoop verbeteren is niet gemakkelijk, maar wel hard nodig. Want er zit druk op: de waterkwaliteit moet volgens Europese regels (de Kaderrichtlijn Water) in 2027 al verbeterd zijn. 'Het is niet zo dat je het met één maatregel kan toepassen, en je het voor elkaar hebt', zegt Van Dam. 'Je moet zorgen dat de verontreinigde bagger die in de loop der jaren is verzameld verdwijnt. Dat er geen nieuwe verontreiniging in het water komt. En je moet proberen extra natuur te creëren.'
Proef met 'kraggen en tillen'
Daarom draait er in Boskoop op dit moment een proef met ‘kraggen en tillen’, stukken natuur die naast de harde slootwanden van het kwekersdorp worden aangelegd. Die harde slootwanden werden van oudsher geplaatst door kwekers om ervoor te zorgen dat zij zoveel mogelijk konden produceren.
Maar wel met het gevolg dat natuur verdween en de waterkwaliteit hard achteruitholde. Dat proberen ze nu dus op te lossen door meer en meer ondernemers bij de oplossing te betrekken.
‘De kraggen en tillen zorgen ervoor dat vissen en andere dieren opnieuw beschutting kunnen vinden in de sloten. We hebben voor het eerst in tijden weer groene kikkers gespot in de sloten’, meldt Van Dam enthousiast.
Maar, zegt hij: voordat je echt een resultaat hebt, gaat het nog even duren. 'Dit is iets dat je moet meten over een langere periode. Dus het zal zeker drie jaar duren tot we weten hoe het echt uitpakt. Maar het is hoog tijd dat we aan de slag kunnen.'
Druk zit erop
De druk zit er ook op voor Zuid-Holland, want de kwaliteit van het water en de natuurwaarden moeten vóór 2027 namelijk op peil zijn in het landelijke gebied. En dat is nu nog niet het geval.
Het helpt dan ook niet mee dat de regering het NLPG heeft geschrapt. 'We hebben destijds voor een kleine 700 miljoen euro aan projectvoorstellen ingediend bij het Rijk', zegt gedeputeerde Mariëtte van Leeuwen (BBB, landelijk gebied). 'Natuurlijk kunnen we met 188 miljoen goede stappen zetten. Maar als we alle ambities willen waarmaken, is er op termijn meer nodig.'
Provincie gaat door
Dat is dan dus ook één van de redenen dat de provincie toch door is gegaan met het eigen programma landelijk gebied (ZHPLG), en door wil blijven gaan met de plannen die in Zuid-Holland zijn ontstaan. Maar het bedrag dat nu is vrijgekomen, gaat er niet voor zorgen dat de gestelde doelen ook echt behaald zullen worden.
Kortom, er is meer geld nodig om ervoor te zorgen dat de waterkwaliteit en de natuur verbeteren in de provincie. Voor dat extra geld kijkt de BBB-gedeputeerde nadrukkelijk naar Europa, maar voornamelijk 'toch ook naar het Rijk'.
Lees ook: Aanzienlijke afname van rivierkreeften na proef met nieuwe bestrijdingsmethode