Plantenbakken in Gouwe: ‘Langs een kale damwand is voor een vis niks te beleven’

BOSKOOP – De kale stalen damwanden van de Gouwe in Boskoop zijn sinds begin mei groener gemaakt door het plaatsen van plantenbakken. Dit project is gestart door de provincie Zuid-Holland in samenwerking met ReefSystems, de bedenker van deze innovatieve bakken. De planten moeten de natuur in de vaarwegen versterken.

‘De geïnstalleerde plantenbakken, ook wel Specter-kasten genoemd, hebben als doel om een habitat voor de migrerende vissen te creëren die door de Nederlandse wateren zwemmen’, vertelt Max Dijkstra van ReefSystems. ‘Een habitat kan gecreëerd worden door verschillende typen inheemse waterplanten aan te brengen, waardoor de natuur zijn gang kan gaan.’

Door de groei van deze inheemse waterplanten ontstaat een levendige, groene wand in het water. ‘Langs een kale damwand is voor een vis niks te beleven; deze wanden zijn dus erg onaantrekkelijk voor waterdieren en aangezien deze wanden vaak kilometerslang zijn, is de impact hiervan erg groot’, aldus Dijkstra. 

Natuur versterken

Om meer vissen aan te trekken, moet de natuur in vaarwegen in zijn geheel worden verbeterd. ‘In elke kast worden verschillende onderlagen geplaatst, die bestaan uit onder andere stenen, zand, klei en grind, maar ook uit bijvoorbeeld afgestorven resten van planten en dieren. Insectenlarven, waterslakken en andere ongewervelde waterdiertjes worden aangetrokken door deze onderlagen en vormen een belangrijke voedselbron voor verschillende vissoorten.’

‘De plantenbakken zullen dus zorgen voor meer voedsel, schuilgelegenheid en voortplantingsgebied’, legt Dijkstra uit. ‘Zo vormen de bakken belangrijke schakels bij het herstellen van vismigratieroutes.’ Aangezien de plantenbakken een belangrijke rol spelen bij de vismigratie, heeft ReefSystems het concept ontwikkeld in samenwerking met vismigratiespecialisten, stadsecologen en vaarwegbeheerders.

Toekomst

Op den duur moeten meer vaarwegen, het liefst over de hele wereld, van zulke bakken worden voorzien. ‘Vanwege de patentvrije toepassing van Specter-kasten op damwanden kan het concept wereldwijd worden ingezet voor het verbeteren van de waterkwaliteit, voor het creëren van een habitat en kan het worden ingezet tegen de versnippering van vismigratieroutes’, laat Dijkstra weten.

Of de geplaatste bakken in de Gouwe een succes zijn, moet nog blijken. Ze zijn namelijk pas twee maanden geleden geïnstalleerd op drie plekken in de provincie, waaronder in de Gouwe ter hoogte van de Otwegwetering. Ook zijn er Specter-kasten te vinden in de omgeving van Katwijk en Waddinxveen.

Met deze verschillende locaties hoopt het bedrijf een goed beeld te krijgen wat het effect van de plantenbakken onder verschillende omstandigheden. De resultaten worden in de zomer verwacht. Of er in de toekomst nog meer Specter-kasten zullen verschijnen, hangt af van de resultaten. ‘Nederland staat vanuit de historie bekend om zijn waterwerken. Het wordt tijd dat Nederland ook bekend komt te staan om zijn natuurinclusieve benadering ervan.’