Stijging aantal explosies, gelinkt aan onder meer drugshandel en afpersing

Foto: Omroep West

GEMEENTE ALPHEN AAN DEN RIJN - In de eerste helft van dit jaar zijn er al 26 explosies of pogingen geweest op huizen en andere doelwitten in de politie-eenheid Den Haag, de eenheid waar onder meer de gemeente Alphen aan den Rijn onder valt. In heel 2022 waren dat er vijftien, meldt de politie.

Het aantal van 26 is vastgesteld op dinsdag 4 juli, dus inmiddels is dat cijfer al opgelopen. De aanslagen hebben vaak te maken met drugshandel, maar ook andere motieven zoals afpersing komen voor.

Dit jaar telt de gemeente Alphen aan den Rijn tot nu toe twee explosies: één bij een woning in de Alphense Bremstraat, volgens buurtbewoners een wraakactie tegen een failliete aannemer, en één bij een kleermaker in de P. den Oudenstraat in Boskoop waar de dader op camerabeelden is vastgelegd.

Landelijk gezien stond de teller dit jaar (op 4 juli) al op 303. In heel 2022 waren dat er 325. Vooral in Rotterdam is er sprake van een explosieve stijging. Opgepakte verdachten zijn vaak jong, blijkt uit een eerste analyse van het Landelijk Forensisch Coördinatie Team, dat alle incidenten bijhoudt en de achtergronden in kaart brengt.

Volgens de politie is de toename van zelfgemaakte explosieven opvallend. Er worden steeds zwaardere explosieven of brandbommen gebruikt. 'Bij een groot deel van deze zelfgemaakte explosieven bestaat de lading uit flitspoeder', zegt Wim Hoek, die zich bij de politie bezighoudt met excessief geweld.

'Enorme explosieve kracht'

'Dit poeder wordt bijvoorbeeld gebruikt in zogenoemde cobra's, die relatief eenvoudig verkrijgbaar zijn en in Europa zelfs legaal geproduceerd worden', zegt Hoek. 'Dit flitspoeder heeft een enorme explosieve kracht en wordt ook gebruikt om bijvoorbeeld geldautomaten mee op te blazen. Soms worden ijzeren brievenbussen door de explosie letterlijk aan flarden gescheurd.'

'De ijzeren, vlijmscherpe flarden vliegen gewoon door deuren heen', legt hij uit. 'Als iemand door zoiets geraakt wordt, kan dat catastrofaal aflopen. Het is een wonder dat er nog weinig gewonden of, erger nog, doden zijn gevallen.'

Panden sluiten

Naast drugshandel vinden er nu ook aanslagen plaats met een heel andere achtergrond. De politie ziet dat er ook ondernemers worden afgeperst, meldt de NOS. Verschillende horecazaken kregen daar een dreigbrief: wie niet betaalt, wordt 'gesloten'. Criminelen lijken hier te anticiperen op het beleid van burgemeesters om getroffen panden tijdelijk te sluiten.

De politie vermoedt daarnaast dat er foute ondernemers zijn die met aanslagen proberen hun concurrenten uit te schakelen. Zelfs relationele problemen leiden inmiddels tot explosies. De politie vreest daarom dat er steeds vaker sprake is van kopieergedrag.

De politie houdt dus steeds vaker jonge verdachten aan. Hoek: 'Dit soort jonge uitvoerders krijgen de opdracht vaak via een tussenpersoon of via social media zoals Snapchat of Telegram. Zij weten vaak niet waarom en op wie zij de aanslag moeten plegen. Daardoor is het lastig om bij de opdrachtgevers te komen.'

Lees ook: Explosie bij huis is volgens buren wraakactie tegen failliete aannemer