Tekort van bijna 9 miljoen euro op personeelskosten gemeente Alphen komt als verrassing uit de lucht vallen
GEMEENTE ALPHEN AAN DEN RIJN – Uit de Najaarsnota 2024 van Alphen aan den Rijn blijkt dat de financiële situatie van de gemeente aanzienlijk slechter uitvalt dan verwacht. De grootste tegenvaller is dat bijna 9 miljoen euro teveel is uitgegeven aan personeelskosten vergeleken met de Voorjaarsnota 2024. Dat blijkt uit de bespreking van de Najaarsnota 2024 tijdens de raadscommissievergadering van dinsdag 3 december.
In totaal is er 18,5 miljoen euro aan tegenvallers te vinden in de Najaarsnota 2024. Hiervan is bijna 9 miljoen uitgegeven aan extra personeelskosten, het ambtenarenkorps, van de gemeente. Een bedrag van 3 miljoen euro aan meerkosten gaat naar Jeugdhulp, 2 miljoen euro is minder binnengekomen bouwleges en verder zijn er veel kleinere posten die tegenvallen.
Er zijn ook meevallers. Zo heeft de Rijksoverheid een kleine 2,5 miljoen euro meer uitbetaald aan Alphen aan den Rijn. Het totaal aan allerlei meer ingekomen of minder uitgegeven geld is ruim 10 miljoen euro. Het komt erop neer dat er een plus is van bijna 10 miljoen euro en een min van ruim 18,5 miljoen euro. Het tekort is 8,2 miljoen euro. Dit wordt vooral gedekt door een overgebleven bedrag uit de sanering van het NAF-terrein in Alphen-Stad.
Gemeenteraad onaangenaam verrast
De politieke partijen in de Alphense gemeenteraad zijn over de hele linie ‘not amused’ door de grote tekorten in de Najaarsnota. Vooral de enorme post van 9 miljoen euro tekort op personeelskosten schiet de politieke partijen in het verkeerde keelgat. ‘De hoogte van dit bedrag kan niet onverwacht zijn’, merkt André de Jeu (Nieuw Elan) op. ‘Hoe kan dit?’, vraagt Mark Heemskerk (VVD). ‘Het college had hier eerder mee moeten komen!’, vindt Ernst-Jan Straver (PvdA). ‘Dit is onaanvaardbaar’, zeggen Max van Lent (GroenLinks) en Hans Goedegebuure (SGP). ‘Zorgwekkend', vindt Pieter-Jan Morssink (D66).
Het is overigens zo dat de Alphense politiek al eerder in een besloten vergadering door wethouder Gert van den Ham (financiën) op de hoogte is gesteld van enorme tekorten. Maar: ‘Er zijn toen geen bedragen genoemd’, verwijt Straver de wethouder. ‘Het is een voldongen feit dat er 9 miljoen in de min staat.’ Desondanks zegt de wethouder: ‘Ik heb niet het idee dat we de raad niet goed hebben geïnformeerd.’
Achterdocht over ‘gele stickers’
Naast de onaangename verrassing van de meerkosten op personeel van bijna 9 miljoen euro zijn er meer tegenvallers. Maar, zorgwekkender is de achterdocht van verschillende politici over de betekenis van posten met een ‘gele sticker’ in de Najaarsnota. In de begrotingen wordt namelijk gewerkt met kleuren: groen voor goed, geel voor bijstellen en rood voor niet gehaald. Groen is 68 procent, rood is 5 procent en geel is 27 procent van het totaal.
‘De gele ‘smileys’ zijn erg verhullend en hier staan veel vage opmerkingen bij’, zegt Morssink. ‘Het lijkt erop dat ‘men’ niet goed durft te zeggen wat er aan de hand is.’ Met ‘men’ bedoelt de D66-er de ambtenaar of afdeling die uitlegt wat de betreffende cijfers en stickers betekenen. Caroline Blom (CU) wil weten of er nog meer problemen aankomen en ook zij ziet verhullend taalgebruik. De Jeu wordt er niet vrolijk van: ‘Uit het hele stuk blijkt dat er iets moet gebeuren, dat lees je tussen de regels door.’ Wethouder Van den Ham bevestigt dit beeld: ‘Misschien is een aantal zaken te mooi voorgesteld.’
Personeelskosten
De personeelskosten van gemeente Alphen aan den Rijn zijn bijna 9 miljoen euro hoger dan verwacht. Om precies te zijn: 8,975 miljoen. Dit is een extreem hoog verschil met de Voorjaarsnota, want er zit maar een paar maanden tussen. Wethouder Van den Ham legt uit dat de miljoenen vooral worden veroorzaakt door nieuwe projecten, inhuur op de afdeling vastgoed en interim-management.
‘Dit beeld zagen wij niet bij het opstellen van de Kadernota en de Begroting’, zegt de wethouder financiën. ‘De overschrijding is ontstaan in een paar maanden. We moeten dit in orde krijgen.’ Van den Ham zegt dat de overschrijding ook te maken heeft met de cultuur in het Alphense gemeentehuis. ‘Het is zorgwekkend. Het ziekteverzuim loopt op. Er is veel vervanging nodig. Er is veel verloop in een korte tijd.’
Overgebleven geld NAF-terrein
Het terrein van de voormalige asfaltcentrale (NAF) langs de Oude Rijn aan de rand van het Alphense centrum was zwaar vervuild en moest daarom worden gesaneerd. De vervuiling lag deels op het land en deels onder water. De landsanering is betaald door gemeente Alphen aan den Rijn, de onderwatersanering door de provincie Zuid-Holland. Uiteindelijk blijkt dat in ‘het potje’ voor het saneren van het land geld is overgebleven. Dit bedrag van 15.225 euro is nu gebruikt om het tekort op de begroting te dekken in de Najaarsnota 2024.
Lees ook: Gemeente Alphen aan den Rijn ligt financieel gezien grotendeels goed op koers
Lees ook: Het definitieve financiële plaatje van gemeente Alphen aan den Rijn