Tunnels Hooge Burch brengen bezoekers dicht bij vindplaats Zwammerdamschepen

Foto: Studio Alphen

ZWAMMERDAM - Binnenkort is het mogelijk zeer dicht bij de ondergrondse vindplaats te komen waar begin jaren zeventig de Zwammerdamschepen werden ontdekt. De tunnels die onder het landgoed Hooge Burch lopen - jarenlang gebruikt voor het transporteren van was en eten naar de woningen - worden namelijk opengesteld voor publiek.

Het was bij het graven van deze tunnels tijdens de bouw van Hooge Burch begin jaren zeventig, dat de eeuwenoude Romeinse schepen werden ontdekt. ‘Tijdens de graafwerkzaamheden stuitte men op een stuk hout,’ vertelt Gert Jan Meijers, vrijwilliger bij het Genootschap Nigrum Pullum. ‘Gooi maar weg, was de eerste gedachte. Maar toen kwam er iemand die zei dat het misschien wel hout van een schip was. Er bleek dwars door een schip gegraven te zijn.'

'Ze besloten verder te zoeken en wisten uiteindelijk zes Romeinse schepen op te graven. Drie kleine boomstamkano’s en drie grote vrachtschepen', vertelt Meijers. De vondst van de schepen was wereldnieuws. Koningin Juliana kwam destijds een kijkje nemen bij de archeologische opgravingen, die uiteindelijk duurden van 1971 tot 1974. Omdat de vindplaats in de haven van het Romeinse limesfort Nigrum Pullum in Zwammerdam was, werden de schepen de Zwammerdamschepen genoemd. 

Restauratie

Al het hout dat in de Damse grond werd aangetroffen, ging naar Lelystad waar een groot deel van de scheepsresten geconserveerd kon worden. Het scheepshout kwam zes jaar geleden naar Alphen aan den Rijn, naar Museumpark Archeon, waar begonnen werd met de restauratie van de schepen.

Het restaureren gebeurt in een speciale ruimte in Archeon waar een groot restauratieframe ligt. Het archeologische hout wordt vastgemaakt aan het frame en aangevuld met nieuw eikenhout. Het doel is de schepen compleet te maken en deze tentoon te stellen in het nieuw te bouwen Romeins Scheepvaart Museum.

Toeristische trekpleister

De tunnels onder de gebouwen op landgoed Hooge Burch zijn al enige tijd niet meer in gebruik, maar het genootschap besloot van het gangenstelsel een toeristische trekpleister te maken. Middels een arrangement kan iedereen er een kijkje nemen.

‘Vanaf Alphen Centrum vaar je over de Rijn naar de nieuwe steiger bij het landgoed,’ omschrijft Leen van Zwieten, projectcoördinator restauratieve voorzieningen binnen Ipse de Bruggen het arrangement. ‘De bezoekers stappen van de boot en beginnen met een rondleiding langs de Romeinse expositie in De Haven. Vervolgens neemt een gids ze mee onder de grond voor een rondleiding door de tunnels. Dichter bij de vindplaats kun je niet komen.’

Schilderijen

Atelier Verfstreken uit Alphen aan den Rijn werkt momenteel aan thematische schilderijen die de tunnels kleur geven. Ook moet nog een deel van de tunnel worden leeggepompt, dit staat momenteel onder water. ‘In juli hopen we het arrangement met de vaartocht en de rondleiding aan te kunnen bieden,’ besluit Van Zwieten.

Lees ook: Eerste deel restauratie Zwammerdamschepen nadert voltooiing