Deze dames werken samen 176 jaar bij de Alphense zwembaden
ALPHEN AAN DEN RIJN - Heel veel kinderen leerden zwemmen van Rolanda van 't Wout, Petra Verdonk, Maria Maas en Gerda Oudshoorn. De vier dames werken allemaal al meer dan veertig jaar bij de Alphense zwembaden, tegenwoordig De Thermen2.
Veertig jaar geleden was het heel normaal dat kinderen om 7 uur 's morgens in het buitenbad van De Hoorn zwemles kregen. Met kurken om hun middel en twee houten planken bleven ze drijven. En natuurlijk was er de zwemhaak, voor veel mensen nog altijd een nare herinnering.
De zwemlessen van nu zijn daarmee niet meer te vergelijken. ‘Toen lukte het de leerlingen droog haar te houden’, vertellen de dames met een lach. ‘Tegenwoordig is elke les anders. Veel speelser en kindgerichter. We gebruiken veel meer speelgoed en het is veel meer survivallen geworden. De gevaren zijn ook groter en de kinderen moeten veel meer kunnen voor de diploma’s. En wil een kind niet meedoen, dan is dat prima.’
Heel anders tegenwoordig is ook het contact met de ouders. ‘Vroeger zeiden zij: 'Jij bent de onderwijzer, dus jij weet het'. Er is een leerlingvolgsysteem waarmee de ouders de vooruitgang van hun kinderen kunnen volgen. Soms komen ze vragen waarom je bepaalde stappen met de kinderen op een bepaalde manier doet. Je moet meer verantwoording afleggen.’
Dol op kinderen
Maar op kinderen zijn de dames nog altijd even dol. Inmiddels hebben zij soms zelfs al kinderen van de kinderen van hun eerste zwemleskinderen op les. Wel missen zij het schoolzwemmen. ‘Echt jammer dat dat verdwenen is. Veertig kinderen tegelijk. Met handsteunen leerden we hen de beenslag. Een les duurde twintig minuten en dan stond de volgende groep alweer voor je neus.’
Het langst in dienst is Gerda Oudshoorn. Zij begon op 1 september 1974 bij het zwembad. Rolanda van ‘t Wout zit er het 'kortst' bij, sinds april 1980. De carrières van de dames zijn, zeker de eerste jaren, vergelijkbaar. Allen begonnen zij als kassamedewerker in zwembad De Dillen. Overdag achter de kassa voor de zwemmers en saunabezoekers, ‘s avonds naar school om te leren voor zwemonderwijzer. Stagelopen, assistent zwemonderwijzer worden en vervolgens als zwemonderwijzer én toezichthouder aan de slag.
Afwisselend
De vier werkten in alle Alphense zwembaden; De Dillen, De Thermen en tegenwoordig De Hoorn en AquaRijn. Ook een reden dat het werk afwisselend bleef. Zwemles breidden zij uit met opleidingen voor aerobics, aquajoggen, baby peuter kleuterzwemmen, volwassen zwemonderwijs en zwangerschapszwemmen.
Het krijgen van kinderen was in hun vroegere jaren slecht te combineren met het beroep als zwemonderwijzer. ‘Je moest als zwemonderwijzer veertig uur werken’, leggen de dames uit. Een parttime functie achter de kassa was dan een tijdelijke oplossing. ‘Tot de kinderen van lieverlee naar school gingen en we weer meer tijd hadden’, vertelt Oudshoorn.
'‘s Morgens dat belletje krijgen dat het zwembad was afgebrand, is in mijn leven het heftigste stukje geweest' - Maria Maas
Maria Maas die in september 1979 in De Dillen begon, maakte als enige van de dames een uitstapje naar De Kleine Oase in Leimuiden. Ze geniet nog altijd van het lesgeven aan de kinderen. Het mooist vindt ze als kinderen hun A-diploma halen. 'Je hebt dat kind van begin tot het eind leren zwemmen. Zij brengen mij zoveel plezier. Soms krijg je een tekening als bedankje.'
Het afbranden van De Thermen had heel veel impact op haar. ''s Morgens dat belletje krijgen, het is in mijn leven echt het heftigste stukje geweest; mijn werk was weg nadat ik er 27 jaar gewerkt had. Gelukkig is er wel weer een mooi zwembad voor teruggekomen.’
'Jannes had het mooi voor elkaar' - Rolanda van ‘t Wout
Rolanda van ‘t Wout deed de pabo. ‘Mijn opleiding was eigenlijk te hoog om te gaan werken in het zwembad, maar ik wilde graag met kinderen werken en kon geen werk in het onderwijs vinden.’ Van een baantje achter de kassa in 1980 en een zwangerschap in 1983 werd zij gevraagd in te vallen. ‘Ik begon als stagiaire in De Dillen. Ook was ik enige tijd assistent manager, maar ik had het met lesgeven meer naar mijn zin. Inmiddels ben ik coördinator zwemlessen en val nog steeds in voor zwemles.’
Van ‘t Wout bewaart een fijne herinnering aan Jannes. ‘Een jochie van 4 dat meedeed aan onze nieuwe turbocursus. In de herfstvakantie betekende dat zeven uur les per dag om aan het eind van de vakantie het diploma te halen. Het was echt gigantisch zwaar voor de kinderen. Jannes haalde in één week zijn A-diploma. Ik vond het prachtig dat hij dat voor elkaar had gebokst.’ De turbocursus bleef, maar werd een tweewekelijkse cursus.
'Ik mis het fysieke contact' - Gerda Oudshoorn
Gerda Oudshoorn verzorgde als synchroonzwemster de opening van De Dillen in 1968. In 1974 begon zij er als kassamedewerker. Ook zij stopte enige tijd vanwege het moeder worden. Zij kwam terecht achter de receptie, maar viel alweer snel in bij zwemlessen.
Als mooiste herinnering noemt zij het moment toen een vader zijn dochter kwam brengen voor de zwemles. ‘Hij zei: 'Wat heerlijk dat ik jou hier zie. Zo vertrouwd'.' Oudshoorn mist het fysieke contact met de kinderen. 'Vroeger kreeg ik vaak kusjes in mijn nek en knuffels. Dan hoorde ik: 'Juf, je bent zo lief en zo zacht'. En ik mis de gebakjes en chocolaatjes die je van de kinderen kreeg als ze hun diploma gehaald hadden. Maar dat je kinderen vanaf 3 maanden tot 4 jaar watervrij leert maken, dat is nog altijd leuk.’'
'Ik ben elke keer weer vreselijk trots als het rooster weer dicht is' - Petra Verdonk
Petra Verdonk is de enige van de dames die geen zwemlessen meer geeft. Een tijdje was zij zwemles coördinator. Tegenwoordig gaat zij over de personeelsplanning van De Hoorn en AquaRijn. ‘Na 36 jaar zwemonderwijzer kreeg ik het aanbod om de planning te gaan doen. Al lag ik er vervolgens bijna uit. Het zwembad werd in 2016 overgenomen door De Thermen2. Voor mij was geen plek meer.’
Op 29 december 2015 hoorde Verdonk dat zij toch mee mocht. ‘Het mooiste moment uit mijn carrière. Ik vind het plannen zo geweldig leuk om te doen. Ik ben elke keer weer vreselijk trots als ik de deur uit kan lopen en het rooster dicht is. Het is dankbaar werk en ondanks dat ook wij met een personeelstekort kampen, zijn de mensen vrijwel altijd tevreden met hun roosters.’
Het vijftigjarig jubileum verwachten alle vier niet te halen. 'Op een gegeven moment is het goed geweest.'