Gevangenen krijgen weer bezoek: ‘Ze hebben hun familie of kinderen maanden niet gezien’

ALPHEN AAN DEN RIJN - Sinds deze week mogen gevangenen weer bezoek ontvangen. 'De gedetineerden hebben natuurlijk maanden geen familielid, relatie en kinderen gezien dus ze zijn heel blij dat het weer mag', constateert Naomi die werkt in de penitentiaire inrichting (PI) in Alphen aan den Rijn. Omroep West, mediapartner van Studio Alphen, sprak haar deze week bij een bezoek aan de gevangenis.

Naomi is penitentiair inrichtingswerker (PIW-er), een mentor voor de gevangenen. 'Ze vinden het wel jammer dat het maar een bezoeker in de week mag zijn.' Sinds 13 maart moesten de gevangen het zonder bezoek stellen. Dit om besmetting met het coronavirus zoveel mogelijk te voorkomen. Nu mag bezoek weer komen, nadat een proef met plexiglas in de gevangenis in Alphen een succes was.

Als alternatief voor het fysieke bezoek konden de gedetineerden de afgelopen maanden via een tablet Skypen met het thuisfront. 'Het valt heel erg in de smaak. Zelfs nu kiezen mensen er nog steeds voor om te Skypen, want dan kunnen ze meerdere mensen tegelijk spreken', legt Naomi uit. De gevangenis houdt deze optie er dan ook voorlopig nog in.

Wakker gelegen

De coronamaatregelen hadden natuurlijk niet alleen gevolgen voor de bezoekregeling. Op allerlei vlakken was de impact groot. Gevangenisdirecteur Cees Niessen: 'Het verlof kon niet meer doorgaan. De mensen die buiten konden werken, dat ging allemaal niet meer. Gedetineerden die nog in de laatste fase zaten, konden niet naar buiten toe. Dus dat had best een grote invloed. Daar heb ik in het begin wel wakker van gelegen ja.'

En natuurlijk had het ook gevolgen voor de werkzaamheden van het personeel. Naomi: 'Het was heel erg wennen. Hoe gaat het met een celinspectie of als je moet ingrijpen? Hoe houd je dan afstand?' Maar volgens haar zit het nu in het systeem en gaat het steeds gemakkelijker. Waar afstand houden onmogelijk is, maken ze gebruik van bijvoorbeeld handschoenen, legt Naomi uit.

Gevangenen voelden zich niet veilig

Tot op heden zijn er binnen de PI Alphen geen coronapatiënten bekend. Om besmettingen te voorkomen, moet iedere nieuwe gedetineerde eerst twee weken in quarantaine voordat hij of zij de afdeling op mag. De directeur: 'En het duurde wel enige tijd, maar inmiddels heeft iedereen ook een eigen cel.'

Toch waren er ook geluiden van gedetineerden die zich niet veilig voelden. Tijdens eerdere rechtszaken omschreven ze de situatie alsof ze 'als ratten in de val zaten'. Niessen zegt die geluiden ook te hebben gehoord: 'Maar, omdat wij de maatregelen zoals die twee weken quarantaine hebben genomen, denk ik echt dat we het goed geregeld hebben. En denk ik niet dat gedetineerden in gevaar komen.'

'Plexiglas houdt ook verboden middelen tegen'

Op de vraag waar dat gevoel dan vandaan komt, antwoordt de directeur: 'Iedereen heeft zijn eigen idee daarbij. In het begin keek de rechter daar misschien ook wat anders naar. Het was eerder nog wel eens een argument een voorarrest thuis te laten uitzitten. Maar we hebben het gewoon goed geregeld.'

Als alles goed gaat, is het doel om vanaf augustus gedetineerden weer meer dan één bezoeker te laten ontvangen. Waarschijnlijk gaat dat dan nog steeds achter plexiglas. Met dat glas wordt fysiek contact vermeden en is daarom dus coronaproof. Maar het heeft nog een voordeel, merkt Naomi. 'We kunnen nu heel gemakkelijk verboden middelen tegenhouden. Denk aan drugs en telefoons. Als je er iets overheen gooit, is het gelijk zichtbaar voor ons.'