Lichaam verslechtert, maar Jonne Moleman (20) zwemt paralympische limieten: ‘Alles komt goed’

ALPHEN AAN DEN RIJN - Haar handen werken inmiddels nog maar op halve kracht. Maar wie denkt dat de grotendeels verlamde Jonne Moleman (20) zich daardoor uit het veld laat slaan, heeft het mis. Haar lijf mag dan af en toe tegensputteren, de Alphense zwemster heeft zich officieus geplaatst voor de Paralympische Spelen.

Ze geniet nog steeds na van het olympisch kwalificatietoernooi, ruim een week geleden in Rotterdam. Haar eerste zwemwedstrijd sinds de corona-uitbraak in maart. 'Hèhè, ik voel me eindelijk weer Jonne', zegt ze, glimlachend van oor tot oor.

Een groot contrast met hoe ze dit voorjaar, toen alle zwembaden maandenlang dicht moesten, in conditie probeerde te blijven. Noodgedwongen trainde ze een tijdje in de tuin, waar een klein badje stond van twee bij drie meter. Met een elastiek om haar middel zat ze vastgebonden aan de schutting.

Fysieke gesteldheid

Maar gedurende die 'zwemloze' periode is haar fysieke gesteldheid verslechterd. Dat merkt Jonne, die in een rolstoel zit omdat ze lijdt aan progressieve vormen van een dwarslaesie en verlamming, met name aan haar handen. Ze gebruikt ze allebei om voor het interview de microfoon te kunnen vasthouden.

'Mijn handen werken eigenlijk nog maar voor vijftig procent mee', vertelt ze. 'Mijn spierkracht is ook veel kleiner geworden. En ik heb minder gevoel qua aanspanning van mijn romp. Die periode dat we niet mochten zwemmen, heeft er wel ingehakt.'

Verbetering van 24 jaar oud record

Des te knapper is het dat ze in Rotterdam zichzelf heeft overtroffen. Helemaal als je bedenkt dat ze al het ene officieuze wereldrecord na het andere heeft gezwommen. Vooral haar verbetering van het 24 jaar oude Nederlands record op de 100 meter schoolslag - 1.49,80, twaalf seconden sneller dan de oude toptijd - is ronduit indrukwekkend.

En voor Jonne bestaat er geen twijfel: 'Er zit zeker nog potentie in. Die hoop ik naar de Spelen te kunnen meenemen.' Dat laatste is een heikel punt. Want om naar Tokio te mogen, moet Jonne eerst een medische keuring ondergaan die bepaalt in welke categorie ze mag uitkomen.

Met potlood in para-selectie

Dat is er dit jaar nog niet van gekomen doordat alle zwemwedstrijden zijn afgelast. De verwachting is dat Jonne komend voorjaar alsnog aan de beurt komt. 'Ze is niet de enige die wacht op een classificatie. Dat geldt voor tientallen zwemmers', aldus André Cats, technisch directeur van zwembond KNZB.

'Maar we zullen geen gelegenheid onbenut laten om die keuring te laten plaatsvinden', voegt hij eraan toe. Cats durft haar naam dan ook al met potlood in de paralympische selectie te schrijven. 'Jonne is heel talentvol en gedreven. Als ze in de juiste klasse komt, hebben we aan haar een geweldige topzwemster.'

Topfavoriete voor goud

Jonne heeft op dit moment andere dingen aan haar hoofd. 'Ik ben bezig het beste uit mezelf te halen. Keuringen en classificaties komen daarna wel.' Met enige zelfspot: 'We zien wel hoe het loopt, of in mijn geval hoe het rijdt.'

Als ze daadwerkelijk naar de Paralympische Spelen gaat, dan geldt ze als topfavoriete voor een gouden medaille. Nog steeds is die droom van Jonne Moleman springlevend. Tegelijkertijd worstelt ze met haar lichamelijke achteruitgang. 'Het laat me niet koud', geeft de Alphense zwemster eerlijk toe.

'Het kan altijd erger'

'Maar weet je, ik heb altijd zoiets: het kan altijd nog erger. Ik kan gewoon lekker blijven zwemmen, daar ben ik überhaupt heel blij mee. Door corona heb je beseft dat het ook niet zo kan zijn. En alles heeft wel een doel, of een reden waarom het zo heeft moeten zijn, dus dit ook. Alles komt altijd goed.'