Meerderheid Alphense politiek wil geen windturbines, maar ‘dan geven we de regie uit handen’
GEMEENTE ALPHEN AAN DEN RIJN – Het staat in het coalitieakkoord én de meeste politieke partijen in de Alphense gemeenteraad vinden het nog steeds. In gemeente Alphen aan den Rijn is géén ruimte voor hoge windturbines. Onder druk van provincie Zuid-Holland wil wethouder Gert van den Ham echter wel twee voorkeurslocaties aanwijzen.
De voorstanders van hoge windturbines, met een tiphoogte tot 240 meter, zijn GroenLinks, SGP, D66, PvdA en CU. De andere partijen, waaronder coalitiepartners Nieuw Elan en CDA, zijn tegen. De tegenstanders willen het raadsvoorstel met twee voorkeursgebieden van wethouder Gert van den Ham (duurzaamheid) in de prullenbak zien. Dat blijkt tijdens de raadscommissievergadering van donderdag 3 juli.
‘Als we voor de zomer een standpunt met voorkeurslocaties naar provincie Zuid-Holland sturen, houden we zelf de regie’, legt Van den Ham het dilemma uit. ‘Als we dat niet doen zal de provincie de regie nemen.’ Provincie Zuid-Holland heeft, net als alle andere provincies, gemeenten per brief gesommeerd om met voorkeursgebieden voor hoge windturbines te komen. Deze locaties worden daarna via de provincie op geschiktheid beoordeeld. Komt er geen voorstel voor locaties dan zal de provincie deze naar eigen inzicht aanwijzen. Dat dit geen loos dreigement is, blijkt uit de handelwijze van provincie Utrecht die zelf gebieden heeft aangewezen.
Argumenten van de wethouder
Van den Ham vindt dat er goede stukken via de ambtelijke organisatie zijn aangeleverd en dat er een doordacht voorstel ligt. ‘In het coalitieakkoord staat een voorkeur voor wind op zee en niet op het land. Maar in 2022 was de situatie anders dan nu. De problemen zijn toegenomen en er zijn nieuwe inzichten.’ Ook wijst de wethouder op het proces: ‘Als er voorkeurslocaties zijn, wordt naar elke locatie een onderzoek gedaan. Het duurt nog ongeveer zeven jaar voordat er iets wordt besloten. De situatie kan dan anders zijn dan nu, maar ook de wetenschappelijke inzichten.’
Behalve dat Van den Ham de regie in eigen gemeentelijke handen wil houden, speelt ook mee dat de nood voor energie hoog is. ‘Er komen woningbouwprojecten in de problemen en er is een wachtlijst door netcongestie.’ De bottom line blijft: ‘Onverschillig of we als politieke partij voor of tegen windturbines op land zijn, als ze worden geplaatst willen we als gemeente zelf zeggen wáár ze komen te staan.’
Argumenten van voorstanders
GroenLinks wijst op de gevolgen van klimaatverandering als argument voor windturbines op land. Ook vindt woordvoerder Erik van Zuylen dat de RES 1.0 gerespecteerd moet worden. ‘De afspraken hierin zijn de basis.’ Bovendien is GroenLinks van mening dat grote windturbines minder vervuilen dan kleine windturbines en dat deze ook meer rendement hebben, oftewel zij geven meer elektriciteit. Lokale opwek voor lokale ondernemers lijkt Van Zuylen sowieso een goed idee.
Hans van Kuyk (SGP) wil de regie, net als de wethouder, in eigen hand houden. Hij heeft wel een vraag: ‘Als er hoge windturbines komen, mag de gemeente dan zelf bepalen hoe hoog deze worden?’ Peter Bakker (PvdA) vindt een aantal collega’s in de Alphense politiek struisvogels. ‘Windturbines op het land zijn onvermijdelijk. Alleen op zee is niet genoeg.’
Argumenten van tegenstanders
De tegenstanders van het voorstel om voorkeurslocaties aan te wijzen, zijn niet heel erg onder de indruk van de ‘dreigementen’ van de provincie. ‘De rug recht houden en geen knieval voor symboolbeleid’, zegt Peter Versteeg (ONS). Ook Ank de Groot (RGL) vraagt zich af of de angst voor de provincie wel terecht is. Bovendien: ‘Wellicht zijn de meningen na de landelijke verkiezingen wel heel anders en worden de provincies teruggefloten.’
Clemens Boere (Nieuw Elan) wijst op de 87 procent inwoners die zich zorgen maakt over windturbines: ‘Wij moeten hen heel serieus nemen.’ Winfried Ponsioen (CDA) wijst op het coalitieakkoord, maar benoemt ook ‘het’ dilemma: ‘Wij zijn voor duurzaam. Wij willen dan ook windturbines op zee; windturbines op het land zijn een slecht idee. Maar de provincie heeft de locaties op het land al ingetekend. Het komt erop neer dat we het niet eens zijn met het raadsvoorstel.’
De kleinere politieke partijen wijzen op de gezondheidsrisico’s, de effecten van slagschaduw en zij willen allemaal liever een mix van mogelijke energiebronnen. Vooral kleine kerncentrales wordt door velen als realistische optie genoemd, overigens gesteund door de grotere partijen.
Aanscherpen van het raadsvoorstel
Michel du Chatinier (CU) komt met een oproep: ‘Niks doen is geen optie. We moeten de komende jaren iets gaan doen dat beter is dan fossiele brandstoffen, maar er zijn veel vraagstukken rond hoge windturbines. Het voorstel komt eigenlijk te vroeg en het is niet slim genoeg.’ Du Chatinier vindt dat het voorstel moet worden aangescherpt en dat het duidelijker moet. ‘Dus niet ‘beschermen natuurgebieden’ maar ‘niet in natuurgebieden’.
Wethouder Van den Ham steunt het aanscherpen van het voorstel. Hij wil echter geen uitstel want provincie Zuid-Holland wacht niet, daarom moet dit voor het zomerreces klaar zijn. Du Chatinier zal via de griffie op zeer korte termijn een bijeenkomst organiseren met een aantal geïnteresseerde medestanders in de gemeenteraad. Het is de bedoeling dat tijdens de gemeenteraadsvergadering van 17 juli een aangepast raadsvoorstel op tafel ligt.
Wat staat er nu in het voorstel?
1. Besluiten om in te stemmen met de voorwaarden voor zonne- en windenergie.
Zon:
- Leg eerst de daken en industrieterreinen vol
- Laat voldoende ruimte voor planten en dieren
- Laat zonnevelden zo min mogelijk opvallen in het landschap
Wind:
- Voldoende afstand tot geclusterde woonbebouwing
- Bescherming van natuurgebieden en cultuur-historische plekken
- Zo veel mogelijk beperken van de overlast op het gebied van geluid, gezondheidseffecten en verandering van het uitzicht
2. Besluiten om in te stemmen met de voorkeursgebieden voor windenergie.
- Voorkeur: Polder Steekt langs de N11 (ten zuiden van de N11), Hoogeveensepolder en de rand van het Bentwoud
- Nadrukkelijk niet de voorkeur: Zuid- en Noordeinderpolder, N11 zuidwest
- Op verzoek in gesprek over: Vierambachtspolder, Nieuwkoopsepolder, Hondsdijkse- en Lagenwaardsepolder
3. Besluiten om voorwaarden, voorkeursgebieden en het participatierapport in te dienen bij PZH t.b.v. de Herziening 2025.
De gemeenteraad van Alphen aan den Rijn zal op 17 juli een besluit nemen over het raadsvoorstel, of over het aangepaste voorstel, voor het aanwijzen van voorkeurslocaties voor hoge windturbines. Het onderwerp staat als bespreekstuk op de agenda.
Lees ook: Ecologisch bermbeheer langs Ziendeweg: laat maaien van bermen en knotten van wilgen om en om