Twee jaar na gemeenteraadsverkiezingen, hoe staat het er nu voor?

GEMEENTE ALPHEN AAN DEN RIJN - Het is precies twee jaar geleden dat de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvonden. Een gemeenteraad wordt dan altijd voor vier jaar gekozen. Daarmee zit de Alphense raad alweer op de helft van haar termijn. Hoe kijken de verschillende partijen terug op de eerste helft van de raadsperiode? 

Verbeteringen in de jeugdzorg en het zetten van stappen als het gaat om woningbouw in de Gnephoek: dat zijn de thema's die deze raadsperiode tot nu toe het meeste hebben losgemaakt. Ook het belang van goede en duidelijke communicatie en participatie, zodat de kloof tussen de lokale politiek en de inwoners kan worden gedicht, wordt breed onderstreept.

Dat er bovendien een moeilijke periode aan zit te komen voor de gemeente Alphen aan den Rijn, met een begrotingstekort vanaf het ravijnjaar 2026, laat ook de gemoederen niet los; met elkaar willen de partijen dit tekort zo min mogelijk gevolgen laten hebben voor de gemeente en haar inwoners.  

Wat vindt u dat het belangrijkste punt is dat uw partij heeft gerealiseerd in de gemeenteraad de afgelopen twee jaar?

Nieuw Elan: In het verkiezingsprogramma ‘Bewezen daadkracht’ hebben wij de voor Nieuw Elan belangrijke thema’s uiteengezet. Een belangrijk element daarin was een florerende lokale economie, met gezonde ondernemers en ondernemingen. Ook wilden wij (meer) groen, duurzaamheid, voldoende aandacht hebben voor ouderen én jongeren en voor mensen die zorg en hulp nodig hebben. Wij vinden dat de overheid er is voor de burgers, en niet andersom. Dat betekent kansen zien en ambities waarmaken waar dat kan, en kritisch zijn en open staan voor veranderingen waar dat nodig is.

GroenLinks: 'Wij kunnen moeilijk een keuze maken welk punt wij het belangrijkst vinden. Wij zijn een fractie die zich, ook de afgelopen twee jaar, actief heeft ingezet om de gemeente duurzamer, socialer en inclusiever te maken. Wij proberen het huidige college steeds weer te stimuleren om haast te maken met diverse maatregelen op het gebied van klimaat, duurzaamheid en energietransitie. In dat licht zijn we trots op de motie ‘Lokaal eigendom’, waarin we het college vragen om een plan te maken om lokale energiecoöperaties een prominentere rol te geven in de gemeente, zodat inwoners zelf kunnen profiteren van lokale energieopwek. We zijn ook blij dat onze motie Ketikoti is aangenomen, waardoor ook in de gemeente Alphen aan den Rijn jaarlijks de herdenking en viering van Ketikoti kan plaatsvinden.'

VVD: 'Een van de belangrijkste punten welke mede namens de VVD is gerealiseerd, is de nieuwe manier waarop wij omgaan met jeugdzorg. Wij zijn als gemeente hiermee een nieuwe weg ingeslagen om beter passendere zorg te kunnen leveren en de wachtlijsten het hoofd te bieden. Daarnaast is het besluit om te gaan bouwen in de Gnephoek natuurlijk ook een hele mooie realisatie waar de VVD-fractie zich al verschillende raadsperiodes hard voor heeft gemaakt.' 

CDA: 'De samenleving voorop, want samen leven is samen doen. Wij hebben ons hard ingezet voor de gebiedsgerichte aanpak en dat dit weer nieuw leven ingeblazen wordt; de CDA-fractie staat zelf namelijk middenin de samenleving. Het CDA houdt al geruime tijd inloopspreekuren in alle dorpen en wijken om direct met inwoners in gesprek te komen. Die gedachte, om je oor te luister te leggen in de samenleving, dragen wij ook met de gebiedsgerichte aanpak het gemeentehuis in. Een goed voorbeeld is de aanwezigheid van de gebiedsadviseurs in alle kernen. In Aarlanderveen is er bijvoorbeeld samen met inwoners toegewerkt naar een dorpsvisie en voor de andere kernen ligt er een gebiedsagenda. Alleen op deze manier, in contact komen met de inwoners en ondernemers, blijft onze gemeente de mooiste gemeente in het Groene Hart.'

D66: 'Er is een aantal belangrijke plannen op, voor ons, belangrijke onderwerpen gerealiseerd in de afgelopen twee jaar. We zijn blij dat er veel ruimte is voor water en natuur (het zogenaamde blauw en groen) bij de plannen voor woningbouw in de Gnephoek. Dit omdat het 'groen en blauw' essentieel is voor een prettige, leefbare omgeving en wij het heel belangrijk vinden bij de realisatie van woningen. Daarnaast voldoen we aan onze eigen, Alphense woningbehoefte door in de Gnephoekpolder de komende jaren geleidelijk woningen voor alle inwoners/doelgroepen te realiseren. Verder hebben we belangrijke stappen gezet bij het organiseren van de jeugdhulp binnen onze gemeente en zijn voor ons de gebiedsagenda’s het toonbeeld van goede participatie binnen onze gemeente.'

ChristenUnie: 'Het doorbraakprogramma participatie/communicatie: daadwerkelijk van 'buiten naar binnen' denken, werken en besluiten. Met daarbij hoorzittingen en commissievergaderingen op locatie en dus dicht bij de inwoners die bij een onderwerp betrokken zijn. Dit doorbraakprogramma is inmiddels voor een deel in uitvoering, maar nog niet helemaal gerealiseerd. De ChristenUnie rekent nog steeds op een sociale kaart, praktisch en gespecificeerd per kern, waar inwoners echt iets aan hebben als zij ondersteuning of hulp zoeken. Die uitvoering houden wij nauwlettend in de gaten.'

PvdA: 'De afgelopen twee jaar zijn wij als PvdA kritisch geweest op de uitvoering van ruimtelijke plannen zoals woningbouw. De kwaliteit was en is ondermaats en dat levert de gemeente problemen op in de vorm van rechtszaken en vertraging van bouwplannen.
Daarnaast zijn wij actief geweest in het sociaal domein om het beleid menselijker en bereikbaar te maken voor de mensen die het juist nodig hebben in de gemeente. Denk hierbij aan onze motie over Menstruatie Armoede.'

RijnGouweLokaal: 'Wat wij erg belangrijk vinden, is dat het betaald parkeren in de avonduren van 18.00 uur tot 21.00 uur in de wijken rond het centrum is teruggedraaid. Het betaald parkeren stuitte op heel veel onbegrip, hetgeen ook bleek uit de honderden reacties van bewoners in het centrum.'

SGP: 'Ons zeer recent  aangenomen amendement over de gevaarlijke bocht op de N209 en de Heerewegh in Benthuizen is een belangrijk punt. De SGP-fractie wijst al langer op de uiterst gevaarlijke verkeerssituatie op deze locatie, mede veroorzaakt door de in-/uitrit van Vermeulen Groep BV. Er zijn gesprekken gaande met de provincie en Vermeulen Groep om te komen tot een oplossing in de vorm van een rotonde. Het is duidelijk dat alleen een rotonde een adequate oplossing biedt voor de langere termijn. Juist de dorpen in onze gemeente worden nu nog ontsloten door dit soort kruispunten: wegen die op een drukke N-weg uitkomen. Daar zien we ook de meeste ongevallen. Dus zetten we ons als SGP graag in voor de (verkeers)veiligheid van onze inwoners.'

Lokaal Belang Alphen: 'Als jongst bestaande partij binnen de gemeenteraad van Alphen aan den Rijn is voor ons de motie van de 24/7 dekking van AED binnen onze gemeente een belangrijk punt geweest. Dit aangezien je met één zetel niet echt het verschil kunt maken.'

Welk besluit dat de gemeenteraad in de afgelopen twee jaar heeft genomen, typeert deze raadsperiode het meest volgens u?

Nieuw Elan: Wij wilden deze periode ambities waarmaken, op verschillende gebieden. Een belangrijk knelpunt – om allerlei redenen – is de woningnood. Er zijn te weinig woningen beschikbaar, tegen te hoge prijzen voor een beperkte groep mensen. Daarom zijn wij er trots op, met de coalitiepartners en de andere voorstanders daarvan, dat we het concrete vooruitzicht hebben een nieuwe woonwijk met zo’n 5.500 woningen, met alle daarbij behorende voorzieningen, ingebed in het groen én duurzaam, te gaan mogen realiseren in de Gnephoek. Dat punt en besluit is wat ons betreft een eerste stap, op weg naar een verdere verwezenlijking van die ambities. Bovendien hebben we de afgelopen twee jaar ook alweer zo’n 1500 woningen opgeleverd. Met meer woningen kunnen we voorzieningen voor onderwijs, sport, cultuur en welzijn betaalbaar en toegankelijk voor iedereen houden en de lasten voor onze inwoners laag houden.

GroenLinks: 'Er komen financieel zware jaren aan voor de gemeente. Het is goed dat we dat we als gehele gemeenteraad met elkaar hebben besloten om meer grip en zicht op de gemeentelijke begroting te krijgen, zodat we ons komende periode goed kunnen voorbereiden op de 'zware jaren’. Het beeld dat van de (landelijke) politiek naar buiten komt, is veelal het beeld dat iedereen elkaar de maat neemt en alles polariseert. Ondanks verschillende politieke meningen in de gemeente, is het goed dat we de ernst van de ravijnjaren met elkaar onder ogen zien en dit proces met elkaar kunnen doorlopen.'

VVD: 'In deze periode is er al veel gebeurd: we krabbelen allemaal weer op na corona, maar we hebben ook de oorlog in Oekraine. Er zijn meerdere besluiten genomen die deze raad zullen typeren, zoals de besluiten rondom de opvang van Oekrainers, maar ook de besluiten rondom het armoedebeleid, waarbij we ervoor zorgen dat onze inwoners niet kopje onder gaan vanwege de hoge inflatie en energierekeningen die deze tijd kenmerken.' 

CDA: 'Als er een onderwerp is waar de hele raad elkaar vindt, is het woningbouw. De behoefte is groot, maar door landelijke en provinciale tegenwind, verloopt het allemaal minder snel dan wij zouden willen. Ondanks dit hebben wij in de gemeente grote stappen gezet met de woningbouw. Het CDA heeft zich hierbij steeds hard ingezet voor woningbouw in de Gnephoek en daarover ook contacten onderhouden met de Tweede Kamer en de provincie. Ook andere partijen doen dit. Het is daardoor goed om te zien dat hier nu eindelijk de zo felbegeerde woningbouw in zicht is. Dit is echt een prestatie van ‘samen doen’. Evenals de 91 tijdelijke woningen voor starters en alleenstaanden aan de Zaagmolenweg die afgelopen jaar in gebruik zijn genomen. Een mooi voorbeeld van samen toewerken naar resultaat voor onze inwoners.'

D66: 'De besluitvorming over de komst van een asielzoekerscentrum (vooruitlopend op de Spreidingswet) typeert deze raadsperiode. Er wordt in brede zin door de partijen in de gemeenteraad samengewerkt: een ruime meerderheid stemde in met dit besluit. Wij als D66 hopen dat we deze samenwerking goed door kunnen zetten in de komende twee jaar. Het traject dat we met elkaar aangegaan zijn om de begroting tegen het licht te houden en daarnaast te werken aan de kadernota voor de komende periode, biedt ons goede hoop in deze richting.'

ChristenUnie: 'De locatiekeuze en planvorming voor bouwen in de Gnephoek, met minstens 30% sociale woningbouw. De ChristenUnie vindt woningbouw op korte termijn hard nodig en is blij dat er in Alphen aan den Rijn ook voor sociale huur en middenhuur nieuwe mogelijkheden komen.'

PvdA: 'Het huidige college is geen vooruitstrevende club die grote veranderingen (op jeugdzorg na) in gang zet. Veel plannen zijn reeds eerder besloten en komen nu dichter bij realisatie zoals de Gnephoek. Maar juist de grote vraagstukken om de Gnephoek te realiseren zoals de bereikbaarheid, type woningen en verdere inrichting worden vooruitgeschoven. Het gaat hier echter wel om een forse investering waarbij het de vraag is of de gemeente die investering kan dragen.'

RijnGouweLokaal: 'Het raadsbesluit dat de gemeenteraad heeft genomen als het gaat om de woningbouw in de Gnephoek, typeert tot nu toe deze raadsperiode. Wij blijven vragen houden bij de financiën als het gaat om betaalbare woningen en de ontsluiting van de Gnephoek, maar dat zal de komende tijd leren.'

SGP: 'Er zijn veel zaken die al langer spelen, maar voor de SGP springt het toekomstige station in Hazerswoude-Rijndijk er in positieve zin uit. Ondanks het in moeten leveren van de ongelijkvloerse kruising op de Leidsche Schouw in Alphen aan den Rijn, zet de raad haar schouders eronder. We hopen dat het nu eindelijk mag gaan lukken.'

Lokaal Belang Alphen: 'De eerste anderhalf uur gratis parkeren in de parkeergarage bij het centrum, waarbij de straattarieven omhoog gingen en je daar ook moest betalen tot 21:00 uur, wat nu weer 18.00 uur is.'

Als u één standpunt mag kiezen waar u alles aan gaat doen om dat in de komende twee jaar door de gemeenteraad te loodsen, welk standpunt is dat?

Nieuw Elan: 'De komende twee jaren willen wij het service niveau voor onze inwoners op peil houden en waar nodig verbeteren. In contact blijven – en waar nodig te komen – met de mensen die onze gemeente, de mooie en bloeiende gemeente maken die zij is.' 

GroenLinks: 'Een onderwerp waar vele standpunten van GroenLinks in samenkomen, is het tegengaan van de energiearmoede. Wij vinden het belangrijk dat ook mensen met een smalle beurs in onze gemeente kunnen profiteren van duurzaamheidsmaatregelen en niet in de problemen komen door stijgende energieprijzen.'

VVD: 'Het blijven steunen van onze ondernemers en inwoners die het moeilijk hebben. Dat kan natuurlijk meerdere vormen hebben, zoals ondernemers duidelijkheid geven over toekomstige plannen zoals de zero-emmissiezone, maar ook begeleiding bieden bij de coronaschulden en de nasleep daarvan. Ook het helpen van onze inwoners die het moeilijk hebben, omdat ze misschien wel elk dubbeltje om moeten draaien nu alles duurder is geworden, valt hieronder.' 

CDA: 'Dat is het samenwerken met vertrouwen en fatsoen. De gemeente moet ook meer investeren in verwachtingmanagement. Het CDA heeft namelijk steeds gepleit voor een goede communicatie met inwoners. De verwachting van wat de gemeente kan en wat de gemeente, naar oordeel van de inwoners of ondernemers, zou moeten loopt nogal eens uiteen. Dat komt het vertrouwen in de overheid niet ten goede; daar zit wel een punt van zorg waar wij niet blind voor zijn. Inwoners denken soms ook erg makkelijk dat de overheid alles op kan lossen, en wel direct. Als dat niet lukt, of niet precies is zoals men zelf voor ogen had, verruwen de omgangsvormen nogal eens en worden mensen onfatsoenlijk. De afgelopen periode zijn raadsleden, maar ook andere aan de gemeente verbonden mensen, bedreigd. Dat is ontoelaatbaar.'

D66: 'Wij blijven hameren op het belang van het realiseren van de AlphenPas. Deze pas gaat de sociale participatie van alle inwoners binnen onze gemeente vergroten, maar zal vooral belangrijk zijn voor mensen die op het sociale minimum leven. Deze groep inwoners kan niet zomaar spontaan naar het zwembad, naar de bioscoop of naar het theater. Dit zijn juist bij uitstek activiteiten die je vormen en waar je sociale contacten opdoet. De AlphenPas gaat dit mogelijk maken.'

ChristenUnie: 'Wachten op het financiële ravijnjaar 2026 is geen optie. Heldere financiële keuzes zijn noodzakelijk; we redden het niet met hier of daar een beetje minder. De ChristenUnie waarschuwt al meer dan een jaar dat deze enorme bezuiniging vanuit het Rijk eraan zit te komen, dus gerichte actie en besluitvorming is op korte termijn echt nodig.'

PvdA: 'Jeugdzorg. Na het instellen van de nieuwe overheids-BV per 1 januari 2024 zijn de zorgen van goede en voldoende jeugdzorg nog niet weggenomen. Dit verdient de komende jaren onze volledige aandacht om ervoor te zorgen dat de jeugdzorg de komende jaren goed georganiseerd en voldoende beschikbaar is en dat het betaalbaar blijft voor onze inwoners en voor de gemeente.'

RijnGouweLokaal: 'Het is lastig om één punt te noemen, wat wij er doorheen willen loodsen, want het zijn er veel meer: betaalbare woningen; beter onderhoud van wegen, fietspaden en trottoirs; menselijke thuiszorg; tweede oeververbinding in Boskoop en een tunnel in Hazerswoude en uiteraard moet de Jaarmarkt blijven.'

SGP: 'Voor de SGP is dat de oplossing voor de verkeersproblematiek Hazerswoude-Dorp (kruispunt) en Boskoop (Zijde). Dit in het besef dat een tunnel en een tweede oeververbinding er vanwege te hoge kosten en het ontbreken van medewerking door de provincie, niet gaan komen. Pak het daarom opnieuw op en maak een nieuwe start, maar zonder politieke tegenwerpingen. Wij als politiek hebben ons te veel ingegraven in ons politieke gelijk. Als we dat met elkaar beseffen, wordt het komen tot een oplossing een stuk gemakkelijker.'

Lokaal Belang Alphen: 'Het goed regelen van de burgerparticipatie en het van 'buiten naar binnen' werken, zodat we zoveel mogelijk de juiste besluiten nemen in het belang van alle inwoners van de gemeente Alphen aan den Rijn. We moeten de kloof dichten naar de inwoners en het vertrouwen in de politiek terugwinnen.'

Hoe hoopt u dat de resterende twee jaar van deze raadsperiode eruit komt te zien voor de burger en ondernemer van de gemeente Alphen aan den Rijn?

Nieuw Elan: 'Om de financiën op orde te houden is het van belang om de vinger aan de pols te houden en continue te onderzoeken waar mogelijke voordelen behaald kunnen worden zodat kosten in de hand worden gehouden. Nieuw Elan vindt dat als er al omgebogen of bezuinigd moet worden, dat eerst in eigen huis gebeurt. Wij willen het daarmee elke dag een beetje beter doen en zorgen voor een goede basis de komende jaren.'

GroenLinks: 'Wij hopen dat we de komende jaren samen met het college, de raad, de ondernemers en de inwoners kunnen toewerken naar de lokale en regionale doelstellingen voor klimaat, duurzaamheid en energietransitie. Er zullen verder duidelijke keuze’s gemaakt moeten worden waar wel en geen geld aan uit kan worden gegeven in de komende jaren. De Jeugdhulp is recent veranderd en we hopen dat er de komende jaren voldoende hulp geboden kan worden en dat cultuur (juist in deze tijden waarin verbinding zo hard nodig is) geen ondergeschoven kindje wordt. Wat GroenLinks betreft zetten we niet alleen in op forse bezuinigingen, maar kijken we ook naar slimme innovaties en investeringen.'

VVD: 'Wij hopen natuurlijk altijd dat we onze gemeente weer een beetje beter maken dan dat het al was en wij hopen dat onze inwoners en ondernemers dat ook zo ervaren: dat er minder geldzorgen zijn, dat de juiste zorg beschikbaar is, ook zeker voor onze kleinste inwoners, dat iedereen die in onze gemeente wil wonen, er ook kan wonen en dat onze ondernemers lekker kunnen ondernemen zonder dat wij ze bedelven onder onnodige regeldruk.' 

CDA: 'Schoon, heel, veilig, groen én betaalbaar. We hopen op een financieel rooskleurige rest van de periode. Om onze gemeente schoon, heel, veilig én groen te houden moeten wij actief grip te houden op onze financiën. Op onze voorspraak wordt dit jaar een midterm review gehouden en de raad is bezig met het stellen van nieuwe financiële kaders. Dit zou ervoor moeten zorgen dat wij het huishoudboekje op orde houden en ook op weg naar de toekomst een financieel gezonde gemeente blijven. En daardoor in staat zijn om samen verder te bouwen aan deze prachtige gemeente in het Groene Hart.'

D66: 'Verder blijft het belangrijk dat we de inwoners blijven helpen om de noodzakelijke stappen in de energietransitie te zetten. Op de duurzaamheidsportefeuille is al veel in gang gezet, maar er is in de komende jaren nog veel aandacht en energie nodig om daadwerkelijk een verandering in gang te zetten en de transitie te maken.'

ChristenUnie: 'Vertrouwen in lokaal bestuur staat onder druk. Voor volksvertegenwoordigers en bestuurders is wel duidelijk dat de slag om vertrouwen moet worden gevoerd. Wees helder over wat wel en wat niet kan, kom afspraken na.'

PvdA: 'De komende jaren zullen lastig worden omdat de gemeente aanzienlijk moet gaan bezuinigen: in 2027 structureel 20 miljoen. Om dit te realiseren zullen er harde beslissingen genomen moeten worden om ervoor te zorgen dat de bezuinigingen niet alleen terechtkomen bij die mensen die het al zwaar hebben, maar ook om ervoor te zorgen dat het voorzieningenniveau in Alphen aan den Rijn op peil blijft.'

RijnGouweLokaal: 'Ondanks de landelijke bezuinigingen willen wij de komende jaren de lasten voor de burgers niet verhogen; afzien van prestigeprojecten dus. Verder zal nog meer aandacht gegeven moeten worden aan de participatie en de inspraak van de inwoners. Voor wat betreft de ondernemers moet alles in het werk gesteld worden om de regeldruk te verminderen, terwijl wat ons betreft de zero-emissiezone niet in 2026 ingevoerd gaat worden, maar pas in 2030. Dan wel nog later, omdat met name voor ZZP’ers en kleine bedrijven de investeringen hoog zijn, elektrische auto’s niet altijd een oplossing bieden en het stroomnet vol zit.'

SGP: 'Wij hopen dat de gemeente financieel een pas op de plaats gaat maken zonder daarbij de burger en de ondernemer al te erg nadelig te raken. De financiële situatie van de gemeente staat voor de komende jaren namelijk sterk onder druk en met dat gegeven zullen we iets moeten doen. Wij vinden het hierin voor onze inwoners belangrijk dat de groene leefomgeving op orde blijft en dat er eindelijk betaalbare woningen bij komen. Voor de ondernemer zien we graag een goede infrastructuur en betrouwbare energievoorzieningen. Voor de SGP is het verder essentieel dat er gezorgd wordt voor een luisterend oor, goede communicatie en dienstverlening en waar nodig ondersteuning.'

Lokaal Belang Alphen: 'Het is belangrijk dat de inwoners en de gemeenteraad dicht bij elkaar staan en samen de besluitvorming voor elkaar krijgen, zonder dat er altijd weer een inwoner het er niet mee eens is, vervolgens naar de Raad van State gaat en bijna ieder project vreselijk vertraagd. Dit is uiteindelijk slecht voor onze inwoners. Ook hoop ik dat de woningbouw zich positief ontwikkelt voor onze inwoners en dat we de wachtlijsten in de jeugdzorg kunnen wegwerken.'

Lees ook: Nieuw Elan wint gemeenteraadsverkiezingen, GroenLinks en RijnGouweLokaal verrassen