Film over oorlogstrauma’s van mensen met Molukse en Indische achtergrond in Alphense bioscoop

ALPHEN AAN DEN RIJN – ‘Stemmen van naoorlogse generaties’, een film over de oorlogstrauma’s van mensen met een Molukse of Indische achtergrond van de eerste tot en met de derde generatie wordt deze week op woensdag 17 april getoond in de Vue van Alphen aan den Rijn. Aansluitend is er nog een Q&A over deze trauma's en ervaringen met filmmakers Simone Berger en Armando Ello.

Simone en Armando hebben beiden Indische roots, want hun ouders zijn nog in het voormalige Nederlands-Indië of Indonesië geboren. ‘Uit eigen ervaring weten wij wat deze geschiedenis met je doet. We vinden het heel belangrijk dat er meer begrip komt over dit onderwerp. Helaas is er nog steeds veel te weinig inzicht’, vertelt Simone in het radioprogramma De Ochtendshow van Studio Alphen.

Nederland heeft een grote Molukse en Indische gemeenschap volgens Simone. ‘Inmiddels hebben we twee miljoen Nederlanders met roots in voormalig Nederlands-Indië, dat zijn er heel veel. Ze zijn vaak opgegroeid met ouders die nog met heel veel onverwerkte trauma’s rondliepen. Dat willen we in deze film ook wat meer inzichtelijk maken.’

Van dichtbij meegemaakt

Ze heeft zelf ook van dichtbij meegemaakt wat voor impact de oorlogstrauma’s kunnen hebben. ‘Mijn vader was best snel overprikkelt toen ik opgroeide. De achterdeur moest bijvoorbeeld altijd dicht. Op relatief jonge leeftijd heeft mijn vader zware nachtmerries gehad en zelfs zo erg dat hij niet meer wilde leven.’

De vader van Simone werd daarom een half jaar opgenomen en moest tijdens de rest van zijn leven de zwaarste tranquilizer slikken. ‘Die angst zat namelijk eigenlijk in mijn vader en het heeft hem ook ingehaald’, zegt Simone.

‘Hij was super gelukkig met mijn moeder. We hadden een heel fijn gezin, mijn vader had een leuke baan en een mooi huis, maar als die oorlog in je zit en niet verwerkt wordt dan dringt het zich op een gegeven moment op en daardoor belandt je in een depressie. Dus dan maak je van heel dichtbij mee wat de oorlog met mensen doet.’

Patronen doorbreken

Ze hoopt met de film in beeld te brengen wat voor impact dit verleden heeft. ‘De oorlog was best een lange periode. Daarna ging de bevrijding over in een onafhankelijkheidsstrijd en het vertrek van mensen die emigreerden uit Nederlands-Indië. Door onverwerkte trauma’s hebben we bijvoorbeeld bij ouders en grootouders gezien dat er iemand niet kon praten, een ander was heel erg streng of er werd geslagen en andere ouders waren juist heel snel overprikkelt.’

Die gevolgen zijn vervolgens te merken door de volgende generaties. ‘Je groeit op met veel onbegrip en je begrijpt ook een heleboel niet, want je ouders zijn toch gevormd door die jaren. Dat kan zich op verschillende manieren uiten, maar die patronen worden heel vaak onbewust doorgegeven. We zien nu terug in de tweede en derde generatie dat ze die patronen allemaal willen doorbreken’, besluit Simone.

Lees ook: Samenwerking en subsidie voor Keti Koti: ‘Historisch bewustzijn vergroten’