TikTok-docent Lieke hoeft geen eigen talkshow: ‘Tenzij het over verpleegkunde gaat’
ALPHEN AAN DEN RIJN - 'Heb jij een idee waarom neusspray zo verslavend is?' Met een prikkelende vraag zet Lieke Merkens (30) een paar studenten van mboRijnland aan het denken. De docent verpleegkunde doet het in een filmpje op TikTok, dat al bijna een miljoen keer is bekeken. 'Dit vervangt niet het huidige onderwijs, maar het is zeker wel een aanvulling.'
Iets meer dan drie jaar geleden is Lieke Merkens begonnen met maken van video's over het vak verpleegkunde. Onderwerpen die ze daarin zoal behandelt: wat doe je als iemand vuurwerk in het oog heeft gekregen, mag je een erfenis of gift aannemen van je patiënt en hoe begin je een gesprek over seksualiteit?
Het idee om filmpjes op te nemen is in coronatijd ontstaan, legt Lieke uit. 'Als een gastdocent langskomt om een waardevolle les te geven, dan is die maar in één klas aanwezig. Ik dacht: als we het nou opnemen, dan kun je het in meerdere klassen terugkijken. En daarbij is het onderwijsmateriaal openbaar, dus een ieder die het interessant vindt, kan het zien.'
Duizenden volgers
Ze vertelt haar verhaal in Alphen aan den Rijn, op één van de twaalf locaties waar mboRijnland een schoolgebouw heeft. Daar neemt ze met haar smartphone filmpjes op voor TikTok en Instagram. Centraal staan ditmaal hulphonden en hun begeleiders. 'Normaal zou ik de hond willen aaien, maar dat is niet de bedoeling. Dus dat doen we niet', verzekert ze in gesprek met Esther, die hond Chloë aan de lijn heeft en instemmend knikt.
Wat begon als een creatieve ingeving om digitale lessen te geven, is uitgegroeid tot iets veel groters. Inmiddels heeft Lieke namelijk duizenden volgers (meer dan 24.000 op TikTok en dik tweeduizend via Instagram) op social media. Haar grootste 'hit' is een TikTok-filmpje waarin ze laat zien hoe je een bedlegerige patiënt moet wassen. Goed voor maar liefst 4,8 miljoen views.
'Ik heb al heel veel mooie dingen gezien en meegemaakt' - Lieke Merkens, docent verpleegkunde mboRijnland
Naast die korte bijdrages lanceert Lieke donderdag het vierde seizoen van haar eigen YouTube-serie. Die zien er gelikt uit, want daarvoor wordt een extern bedrijf ingehuurd. In die video's neemt de Delftse docente wat meer tijd om een beeld van de beroepspraktijk te schetsen. 'Ik heb al heel veel mooie dingen gezien en meegemaakt', realiseert ze zich.
Zo is ze op bezoek geweest bij gevangenenzorg in de PI Scheveningen, militair verpleegkundigen van Defensie in Duitsland en verplegers van chronisch zieke kinderen. In het nieuwe seizoen gaat ze naar een hospice voor jongeren, een instelling voor patiënten met psychiatrische stoornissen en verslavingen, en een kinderafdeling in het ziekenhuis met baby's die te vroeg zijn geboren.
Op de Alphense vestiging van mboRijnland, waar Lieke zelf overigens geen lesgeeft, wordt door studenten verpleegkunde positief gereageerd op haar producties. 'Kort maar krachtig, maar wel duidelijk en leerzaam', zo vat de 20-jarige Tim Kruider ze samen. 'Onderwerpen worden kort besproken, maar wel duidelijk genoeg dat je een goede eerste indruk krijgt.'
Hij zit zelf in het vierde jaar van de opleiding verpleegkunde niveau 4. Vooral de afleveringen over gevangenenzorg trekken zijn aandacht. 'Ik heb nooit gezien hoe dat eruitziet. De video's van Lieke geven er een soort beeld bij, waardoor je makkelijker kan zeggen: ik wil hiervoor doorleren, of later zou ik wel in de gevangenis willen werken.'
'Normaal' blijven lesgeven
Zijn klasgenote Lindsay Philippi (19) klinkt al even enthousiast. 'Ik vind het heel interessant', zegt zij. 'We kunnen niet in elke branche stagelopen, bijvoorbeeld in een gevangenis. Je creëert zo wel een beeld van hoe het eruitziet. Dat vind ik heel handig.' Lindsay geeft aan dat ze interesse heeft in werken als legerverpleegkundige.
Ondanks de populariteit van het videomateriaal, is het wat haar betreft wel belangrijk dat docenten ook 'normaal' blijven lesgeven. 'Maar het is zeker een toevoeging.' Die mening deelt Lieke volmondig.
'Kijk, dit vervangt niet het huidige onderwijs waarbij een docent voor de klas staat en je helemaal meeneemt. Maar ik denk zeker dat het een aanvulling is. Het is niet gebonden aan een tijd of plaats, dus kunnen studenten het ook om 00.00 of 3.00 uur terugkijken.'
Dat het proefballonnetje door de jaren heen een vlucht heeft genomen, blijkt ook wel uit haar aanstelling als projectleider voor twee vergelijkbare videoseries van collega-docenten Misha Gallé uit Den Haag (haarverzorging) en Robert Krens uit Gouda (techniek).
Carrière als presentatrice?
En als het aan Lieke ligt, blijft het daar niet bij. 'We kunnen nog zoveel mooie dingen maken, we zijn nog lang niet klaar met het maken van content. De beroepen innoveren ook en er beweegt zich veel binnen de branches. Dus we kunnen hier nog lang mee doorgaan.'
Of er voor haar een carrière als presentatrice is weggelegd? Lieke kan er wel om lachen. 'Ik heb er ondertussen wel een beetje feeling voor, maar ik hou het liever gewoon bij het educatieve. Een eigen talkshow? Als het over verpleegkunde en om de inhoud gaat, dan misschien wel, haha.'
Lees ook: Dominee plaatst 40 dagen lang filmpjes op TikTok: ‘Iedereen wint zieltjes’