Wéér water uit andere regio nodig: ‘Moeten echt na gaan denken over oplossing’
GEMEENTE ALPHEN AAN DEN RIJN - In de strijd tegen droogte en zoetwatertekort stroomt er sinds kort water vanuit het Amsterdam-Rijnkanaal de regio binnen, in plaats vanuit de Hollandse IJssel. Volgens Hoogheemraadschap van Rijnland is er hierdoor voldoende zoet water beschikbaar voor de natuur en de landbouw.
Het is al de vijfde keer in zes jaar dat het nodig is om het water via een omweg onze kant op te krijgen. 'Het bijzondere is dat het gewoon geworden is en dat het in de toekomst nog vaker voor gaat komen. Dus we moeten er echt over na gaan denken hoe we het op gaan lossen', zegt dijkgraaf Rogier van der Sande.
Normaal gesproken komt er bij Gouda zoet water het gebied van Rijnland binnen, via het Mr. P.A. Pijnacker Hordijkgemaal en de Gouwe. En dat is nodig, zegt de dijkgraaf. 'Voor de bollen- en bomenteelt en agrariërs, die hebben allemaal zoet water nodig. Anders groeien de planten niet en kan het vee er niet uit drinken.' Ook de dijken hebben voldoende water nodig, omdat ze anders uitdrogen en minder sterk worden.
Aanvoer zoet water onder druk
Maar de aanvoer van het zoete water staat deze zomer opnieuw onder druk vanwege de droogte. Op dit moment is er in Zuid-Holland een neerslagtekort van ongeveer 180 millimeter. 'Het is niet alleen het gebrek aan regen dat valt', vertelt Van den Sande.
Ook de hoge temperaturen in juni en de hoge verdamping spelen een rol. 'Het meeste zoete water halen we uit de Rijn. Maar omdat het ook weinig regent in Zwitserland en Zuid-Duitsland, is het waterpeil in die rivier op dit moment behoorlijk laag.'
'Voordeur' is dicht
Het zorgt ervoor dat het rivierwater voor het gemaal in Gouda steeds zouter wordt, omdat het via de Hollandse IJssel, de Nieuwe Maas en de Nieuwe Waterweg in open verbinding staat met de zee. Dat water rukt nu op. En dus is 'de voordeur', zoals Van der Sande het gemaal noemt, op dit moment dicht zodat het zilte water niet verder kan stromen.
'Wat we nu doen, is er voor zorgen dat als de voordeur niet meer voldoende water kan toelaten, we een achterdeur hebben. Alles om te voorkomen dat het water in Rijnland te zout wordt en niet goed voor de natuur en de landbouw is', zegt de dijkgraaf.
Water van de buren
Die achterdeur heet Klimaatbestendige Wateraanvoer en komt van 'de buren', het hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden. Via allerlei pompen en gemalen wordt 7000 liter zoet water per seconde vanuit het Amsterdam-Rijnkanaal via Bodegraven onze regio in gelaten. Vanaf daar kan het niet alleen gebruikt worden in het gebied van het hoogheemraadschap van Rijnland, maar ook in Delfland en Schieland en de Krimpenerwaard.
Een goede oplossing volgens Van der Sande, maar hij maakt zich wel zorgen nu het al voor de vijfde keer in zes jaar nodig is om ergens anders zoet water vandaan te halen. 'Het zegt dat het weer steeds extremer en warmer wordt en we dus eerder last krijgen van droogte en te zout water. We moeten dus naar andere manieren zoeken hoe we water dat er is beter vast kunnen houden. Daar zijn we ook mee bezig.'
'In de bodem kunnen we heel veel doen', gaat Van der Sande verder. 'Maar ook bedrijven en organisaties kunnen water vasthouden in de ondergrond, zodat het niet verdampt en we het kunnen gebruiken in de zomer. Want negen maanden per jaar hebben we eigenlijk genoeg neerslag. Stel dat we manieren vinden om het vast te houden, dan worden we minder afhankelijk van water in de rivieren en van regen. Dan worden we meer zelfvoorzienend.'
'Zuinig zijn met drinkwater'
Daarnaast helpt het als inwoners zuinig zijn met drinkwater, zegt Van der Sande. 'Bijvoorbeeld bij het douchen, of bij het sproeien van de tuin. Zorg er daarnaast voor dat als het regent, het water in je tuin ook in de grond kan trekken. Dus tegels eruit en plantjes erin. Het lijkt klein spul, maar als iedereen dat doet ontstaat er een soort accu, waardoor planten het water uit de grond kunnen halen als het droog is.'
Lees ook: 7000 liter per seconde: regio krijgt zoet water uit andere rivieren wegens tekort