Eindelijk groen licht: boer Wim krijgt na vijf jaar wachten een kleine windmolen
GEMEENTE ALPHEN AAN DEN RIJN - Het geduld van boer Wim Habben Jansen wordt na vijf jaar beloond. Met de komst van een kleine windmolen op zijn erf gaat voor hem een langgekoesterde wens in vervulling. De gemeente Alphen aan den Rijn, die tot voor kort het plan van Habben Jansen tegenhield, geeft inmiddels groen licht. Nu is het voor de melkveehouder een kwestie van wachten tot de vergunning rond is. 'Dan staat-ie binnen een dag.'
Er staat een stevige wind en het miezert, als wethouder Gert van den Ham (D66) een bezoek brengt aan de boerderij van Wim Habben Jansen. De gastheer draait er niet omheen. 'Draait hier aan het eind van dit jaar een windmolen op ons bedrijf?', vraagt Habben Jansen op de man af. 'Ik ga op deze regenachtige ochtend zeggen dat dat echt zo is', antwoordt Van den Ham gedecideerd, alvorens het met een handdruk te bezegelen.
Die stelligheid van de wethouder is te verklaren door een recente beleidsaanpassing van het gemeentebestuur. Kleine windmolens van maximaal vijftien meter hoog worden in de loop van dit kwartaal toegestaan voor boeren, ondernemers en particulieren. Uit onderzoek - onder meer een proef op twee Alphense boerderijen - blijkt dat daar binnen de gemeente weinig weerstand tegen is.
Dus krijgt Habben Jansen, vijf jaar na het indienen van een initiatiefverzoek voor het neerzetten van een kleine windmolen, eindelijk zijn zin. De geboren en getogen Alphenaar heeft samen met zijn vrouw en zoon sinds 1992 een melkveehouderij aan de J.C. Hoogendoornlaan, met een kleine honderd koeien en bijna honderd hectare grond.
'Wij willen graag met de natuur meewerken', verklaart Habben Jansen zijn wens om een kleine windmolen te installeren. 'We gebruiken al geen kunstmest en gewasbestrijdingsmiddelen meer. Maar de natuur geeft ons nog iets prachtigs, namelijk zonne-energie. De zon wekt wind op, die komt langs en is gratis. Die willen we graag oogsten en omzetten in elektriciteit, zodat we volkomen energieneutraal kunnen draaien.'
Al toegestaan over de grens
Vooropgesteld: een kleine windmolen is heel wat anders dan de grote, witte windturbines die je op sommige plekken langs de snelweg ziet, benadrukt hij. 'Dan heb je het over turbines van 3000 kilowatt. Een kleine windmolen heeft slechts een generator van vijftien kilowatt. Dus je praat echt over heel andere dimensies. Bij windkracht vier of hoger hoor je de windmolen ook niet meer, het omgevingsgeluid overstemt dan de molen.'
Net over de gemeentegrens, in Rijnsaterwoude, weet melkveehouder Martijn van Os hoe het is om een kleine windmolen te hebben. In buurgemeente Kaag en Braassem is dat namelijk al meer dan vijf jaar toegestaan. 'Hij bevalt goed', vertelt Van Os op zijn landbouwgrond aan de Vriezenweg. 'We hebben wel een windrijke periode achter de rug, daar ben ik me van bewust. Maar hij heeft ruim gebracht wat voorspeld was.'
Zijn windmolen draait onderhand ruim een halfjaar. Hij illustreert zijn tevredenheid met concrete cijfers: 'De windmolen was begroot op 35.000 kilowatt per jaar. En dit eerste halfjaar had-ie er al 21.000 te pakken.' Dat alleen maakt zijn melkveehouderij nog niet helemaal energieneutraal. 'Maar met mijn zonnepanelen erbij wel', stelt Van Os vast. 'Ruimschoots zelfs.'
Dat de gemeente Alphen wat kleine windmolens betreft pas net overstag is gegaan, verbaast hem behoorlijk. 'Ja, eigenlijk vind ik dat rijkelijk laat. Om dan nee te zeggen tegen een ondernemer die enthousiast is en toch zijn nek uit wil steken, dat is best wel jammer. Hoe het komt dat Alphen zo traag heeft gehandeld? Dat ligt aan de politiek. Misschien een beetje drempelvrees.'
Minder druk op elektriciteitsnet
'Zo af en toe gaan dingen toch iets trager dan ik bij aanvang had gehoopt', erkent de Alphense wethouder Van den Ham. 'In het coalitieakkoord van twee jaar geleden hebben we afgesproken dat initiatieven van agrariërs en particulieren gehonoreerd kunnen gaan worden. Daar hebben we heel zorgvuldig beleid op gemaakt, met veel inspraak en participatie. Dus er is heel veel praten aan voorafgegaan, ook met de provincie.'
Initiatieven zoals dat van Wim Habben Jansen juicht hij niettemin toe. De gemeente Alphen heeft al een handvol aanvragen voor kleine windmolens liggen en Van den Ham hoopt dat er meer zullen volgen. 'Dit betekent ook dat de druk op het elektriciteitsnet wordt verminderd. Ik realiseer me dat wij niet de eerste zijn die dit doen, maar ik ben wel blij dat we nu deze stappen zetten.'
Net als Van Os maakt Habben Jansen ook gebruik van zonnepanelen. Die vormen een ideale combinatie met kleine windmolens, meent de Alphense boer. 'Wij gebruiken twee robots om onze koeien te melken. Dat gebeurt in de winterperiode de hele dag door. In de zomer, als de koeien buiten lopen, is dat ongeveer 14 uur per dag. Dat geeft een heel vlak stroomverbruik, wat fantastisch past bij het opwekken van duurzame energie.'
Overigens is het niet zo dat het plaatsen van een kleine windmolen gepaard gaat met gigantische economische winst, haast Habben Jansen zich te zeggen. 'Ik moet eerlijk zeggen: het is toch voor een groot deel idealisme. Als die molen er niet zou komen, zal alles gewoon doordraaien. Maar het is ook belangrijk richting de toekomst. We willen een schone aarde aan onze kinderen doorgeven, en hiermee dragen we daar aan bij.'
'Buren merken er niks van'
Minimaal twintig jaar moet zijn kleine windmolen kunnen blijven staan, verwacht hij. Het plaatsen ervan is alvast zo gepiept. 'Zodra de vergunning rond is, wordt-ie neergezet. Maar dat is peanuts, vergeleken bij het vergunningstraject. Want hij staat binnen een dag', maakt Habben Jansen duidelijk.
Mensen die vrezen voor overlast, hoeven volgens hem niet bang te zijn. 'Een kleine windmolen past heel mooi in het plaatje van de boerderij, de bomen en de voeropslag. De buren kunnen hem niet eens zien als-ie draait, want er zit nog een rij bomen en gebouwen tussen. Dus die zullen er helemaal niks van merken. Alleen als je langsrijdt op de weg, kun je hem zien draaien. En ik denk dat de mensen daar vrolijk van worden.'
Lees ook: Kees (73) uit Hazerswoude pleit voor plaatsen van windmolens: ‘Denk aan kleinkinderen’