Juridische strijd vertraagt al jaren bouw van 123 woningen in Zwammerdam: ‘Dit is een spookwijk’

Foto: Omroep West

ZWAMMERDAM - Dichtgetimmerde ramen, onkruid tot aan je middel of nog hoger en graffiti op de muren. Zo ziet de buurt langs de Spoorlaan in Zwammerdam er nu uit. Het was de bedoeling dat er deze zomer op dit stuk grond meer dan honderd gloednieuwe woningen zouden staan, maar een aantal omwonenden stapte naar de rechter. Het gevolg: juridische procedures die al jaren duren en een terrein dat nog langer ligt te verkrotten. 'Dit is gewoon een spookwijk', zegt Dammenaar Jozef Kindt.

Op 15 juli 2021 kocht Verwelius Development BV een lap grond met sloopwoningen in Zwammerdam van gehandicaptenorganisatie Ipse de Bruggen. Daarna werd al snel het plan gesmeed om daar 123 huizen te bouwen. Er zouden 88 eengezinswoningen en 35 twee- en driekamerappartementen komen, waarvan een kwart sociale huurwoningen.

Zo'n zeven maanden later zetten directeur Sjuul Stappers van Verwelius en wethouder Gerard van As (Nieuw Elan) van de gemeente Alphen aan den Rijn hun handtekening onder een samenwerkingsovereenkomst.

Huizen in verkoop

In de zomer van 2022 zouden de huizen in de verkoop gaan en niet veel later zouden de eerste palen de grond in worden geslagen. In de zomer van 2024 zou het dorp helemaal af moeten zijn.

Om de feestvreugde rondom de nieuwe wijk nog wat groter te maken werd er een bord geplaatst in de grond waar de nieuwe woningen zou komen. Met de tekst: 'Heerlijk wonen in Zwammerdam,'

Wel onkruid, geen bouwvakkers

Tot die tijd leek alles dus in kannen en kruiken voor de gloednieuwe woonwijk in het dorp dat minder dan 2000 inwoners telt. Maar inmiddels zijn we twee jaar later en is er nog niet veel veranderd op het bouwterrein. Alleen het onkruid staat een stuk hoger, de huizen zijn dichtgespijkerd en het bord 'Heerlijk wonen in Zwammerdam' is verdwenen. Maar van een bouwvakker, hijskraan of betonmolen is geen spoor te bekennen.

'Het staat er nu al vier jaar zo bij', verzucht Jozef Kindt, dorpsbewoner, en voorstander van de bouwplannen, terwijl hij langs de krottenwijk loopt. 'Er gebeuren ook steeds dingen die je niet wil. Vorige week zat er bijvoorbeeld opeens graffiti op de muren', gaat hij verder. 'Het is echt een spookwijk geworden.'

Zorgen over verkeersdrukte

Dat er nog steeds niets is gesloopt of gebouwd, heeft alles te maken met een aantal omwonenden die, op z'n zachtst gezegd, minder enthousiast is over de bouwplannen en daarom naar de rechter is gestapt. 'Dat is puur eigen belang. Maar ik denk dat in dit geval het eigen belang het moet afleggen tegen collectief belang', vindt Kindt. 'Dit slaat nergens op.'

Wat is dan precies hun bezwaar? Tegen woningbouw zijn de tegenstanders 'absoluut niet', zo laten ze aan Omroep West, mediapartner van Studio Alphen, weten. Maar ze zien een complex van vier verdiepingen hoog voor de deur niet zitten. Ook zijn ze bang voor verkeersdrukte die de nieuwe wijk met zich mee gaat brengen. Daarnaast wordt er een sloot weggehaald om de nieuwe woningen te bouwen en daar zijn ze het ook niet mee eens.

Bezwaar bij Raad van State

Inmiddels hebben de tegenstanders van deze nieuwe woonwijk doorgeprocedeerd tot aan de Raad van State. 'De huidige status is dat er nu een zitting is geweest en zeven van de tien bezwaarpunten daar zijn afgewezen', weet Kindt.

'Voor die andere drie punten moest de gemeente extra informatie leveren. Daar heeft ze zes maanden over gedaan. Nu gaat de Raad van State die stukken weer opnieuw beoordelen', gaat de Dammenaar verder. 'En dat duurt ook weer even', voegt hij toe.

'Die woningen komen er gewoon'

Ondanks dat er maar geen einde komt aan de rechtszaken rondom de nieuwe woonwijk, blijft Kindt optimistisch. 'Het plan is gewoon goed, dus die woningen gaan er komen', beweert hij stellig. 'Ik verwacht dat de Raad van State aan het eind van dit jaar die andere drie punten ook afwijst.'

Maar waarom is er de afgelopen jaren geen tussenoplossing verzonnen voor het bouwterrein langs de Spoorlaan? 'Ze dachten echt dat het bestemmingsplan snel goedgekeurd zou worden en de sloop kon gaan beginnen. Daarom hebben ze er alleen een hek omheen gezet', legt Kindt uit.

Belangrijk voor leefbaarheid

'Daarnaast wil de ontwikkelaar ook nog niet gaan slopen. Want zolang hij geen zekerheid heeft dat hij kan gaan bouwen, wil hij ook geen kosten maken voor het slopen.'

Kindt hoopt dat begin 2026 de eerste nieuwe woningen eindelijk zullen verrijzen in Zwammerdam. Volgens hem is dat niet alleen belangrijk voor het aangezicht, maar vooral voor de leefbaarheid van het dorp. 'Er zijn hier veel jonge mensen die in het dorp geen huis kunnen vinden en daarom naar andere dorpen of steden uitwijken. Dat zorgt ervoor dat steeds minder mensen in het dorp wonen, er minder kinderen op de basisscholen zitten en het verenigingsleven steeds minder wordt. De leefbaarheid van dit dorp komt mede door deze bouwkwestie echt op het spel te staan.'

Omroep West heeft Verwelius Development BV en de gemeente Alphen aan den Rijn om een reactie gevraagd. Maar zij willen allebei niet reageren zolang de zaak bij de Raad van State ligt.

Lees ook: Alphense wethouder snapt kritiek op woningbouw niet: ‘Teleurstellend dat mensen nog langer op woning moeten wachten’