Theater Castellum was jarenlang niet brandveilig door opeenstapeling van fouten

ALPHEN AAN DEN RIJN - Een opeenstapeling van fouten bij verschillende betrokken partijen heeft ervoor gezorgd dat Theater Castellum jarenlang niet aan de brandveiligheidseisen voldeed. Al tijdens het ontwerptraject van het theater, zo'n twintig jaar geleden, zijn de eerste problemen en onduidelijkheden ontstaan. Dat blijkt uit een onderzoek van de onafhankelijke Rekenkamercommissie, die daar ingenieursbureau Royal HaskoningDHV opdracht toe gaf.

Belangrijkste onderzoeksvraag was hoe het theater in gebruik kon worden genomen en gebleven is terwijl het niet voldeed aan de voorschriften voor brandveiligheid. Een simpel antwoord op die vraag blijft echter uit. 'Wat gedurende het onderzoek met name duidelijk is geworden, is dat er in alle fasen van het Castellum theater en bij allerlei verschillende partijen zaken niet goed zijn gegaan', valt te lezen in het rapport.

Volgens de Rekenkamercommissie is onder andere een ontwerpkeuze gemaakt die heeft geleid tot onduidelijkheid in vervolgtrajecten, is er onvoldoende toetsing geweest op het ontwerp door gemeente (en brandweer), heeft er geen goede oplevering van het pand plaatsgevonden in 2005 en er is onvoldoende keuring en onderhoud geweest tijdens het gebruik van het theater in de jaren daarna.

Tijdens de bouw van het theater, tussen 2003 en 2005, is ook geen adviseur brandveiligheid aangesteld. Dat was volgens de Rekenkamercommissie voor die tijd niet ongebruikelijk. Tegenwoordig wordt er wel een adviseur brandveiligheid aangesteld bij dergelijke bouwprojecten.

Onvolledige archivering en documentatie

De archivering van documenten uit het ontwerp- en bouwtraject van Theater Castellum is daarnaast onvolledig geweest. Een goede documentatie en archivering had volgens de Rekenkamercommissie waarschijnlijk geen invloed gehad op een beter ontwerp of betere uitvoering van het theater, maar had wel meer duidelijkheid kunnen geven in het onderzoek naar de perikelen rond de brandveiligheid dat nu is afgerond.

De gebreken aan het pand die aan het licht zijn gekomen, vallen onder verschillende disciplines, zijn niet de verantwoordelijkheid geweest van één partij en er is ook niet één moment aan te wijzen als moment waarop het misging. Zo zijn jaren na de oplevering van het pand gebreken aan de brandveiligheid aan het licht gekomen, maar is nooit besloten om daar in het gehele theater onderzoek naar te doen.

Aanbevelingen

De Rekenkamercommissie komt met een reeks aan aanbevelingen voor de gemeente. Sommige daarvan, zoals het aanstellen van een adviseur brandveiligheid bij projecten van deze omvang en beter toezicht tijdens de bouw, zijn al in de gemeentelijke organisatie doorgevoerd. Voor een betere documentatie en archivering is inmiddels een verbeterplan opgesteld voor het digitaal gemeentelijk archief, en zodra er enkele gebreken worden gevonden in een pand zegt de gemeente verdiepend onderzoek te willen doen in de rest van een pand.

Op de aanbeveling om vaker inspecties uit te voeren om de (brand)veiligheid in gebouwen te controleren en hierop indien nodig te handhaven, lijkt de gemeente minder happig. Na oplevering van een pand worden volgens de gemeente al inspecties uitgevoerd. 'Na oplevering gaat het bevoegd gezag (gemeente, red.) ervan uit dat het gebouw voldoet aan alle voorschriften en worden alleen onderhoudszaken, aanpassingen en uitgevoerde keuringen gecontroleerd', schrijft gemeentesecretaris Peter Derk Wekx in een reactie op de aanbevelingen van de Rekenkamercommissie.

Lees ook: Aanbesteding van Theater Castellum moet opnieuw: 4 aanmeldingen blijken onvolmaakt