Van onderhandelaar tot opgestapte wethouder: Van Zuylen ‘teleurgesteld’ na val Alphense coalitie
GEMEENTE ALPHEN AAN DEN RIJN - 'Het is heel onwerkelijk, ik voel me leeg.' De klap is hard aangekomen bij Erik van Zuylen, die donderdagavond aftrad als wethouder in de gemeente Alphen aan den Rijn. Hij legde die functie met onmiddellijke ingang neer, nadat zijn partij GroenLinks opstapte uit het college van burgemeester en wethouders.
Extra wrang voor Van Zuylen is dat die stap voortvloeit uit een verschil van inzicht over woningbouw in de Gnephoekpolder, een kwestie die de Alphense politiek al decennialang tot op het bot verdeelt, Als één van de onderhandelaars achter het akkoord met coalitiepartners Nieuw Elan en CDA, sluit hij eind april 2018 een in zijn woorden 'zwaarbevochten compromis': alleen het zuidelijk deel van de Gnephoek mag worden bebouwd.
Nu, minder dan twee maanden voor de gemeenteraadsverkiezingen, stelt GroenLinks dat die afspraak niet wordt nagekomen. Nieuw Elan en CDA hebben zich namelijk geschaard achter twee amendementen van oppositiepartij VVD, die de gehele Gnephoek als potentieel woongebied bestempelen. 'Afspraak is bij ons afspraak. In die zin zijn we teleurgesteld in de andere twee partijen', reageert René Driesen, fractievoorzitter van GroenLinks.
Symbolisch tijdstip
Met het vallen van de Alphense coalitie komt donderdagavond een ruim vier uur durende (digitale) raadsvergadering ten einde. Na een korte schorsing neemt Driesen het woord, op een tijdstip waar de symboliek van afdruipt: 23.55 uur. De boodschap dat zijn partij uit het college stapt, noemt burgemeester Liesbeth Spies (CDA) 'geen fijne mededeling'. Vervolgens kondigt Van Zuylen aan per direct zijn biezen te pakken.
Daarmee is hij iets meer dan anderhalf jaar wethouder geweest, als opvolger van zijn door ziekte gevelde partijgenoot Leo Maat. In die periode draagt hij de verantwoordelijkheid voor onderwerpen als cultuur, duurzaamheid, milieu en - vooral achteraf pikant - natuurbeleid. 'Daar was ik natuurlijk heel graag mee doorgegaan. Dat het dan in één keer stopt, is heel teleurstellend', zegt Van Zuylen.
'De basis is vertrouwen'
De teruggetreden wethouder heeft alle begrip voor de beslissing van zijn fractie om de coalitie met Nieuw Elan en CDA te laten vallen, ook al zijn de nieuwe verkiezingen al in aantocht. 'De basis in een politieke samenwerking is vertrouwen. Dan moet je je gewoon aan afspraken houden. Het is heel duidelijk dat dat nu niet gebeurd is. Daarom snap ik het besluit van de fractie heel goed. Hoe zuur het ook is, ik sta zeker achter deze beslissing.'
'Spijtig', zo betitelt zowel André de Jeu (Nieuw Elan) als Marjon Verkleij (CDA) het besluit van GroenLinks. Tegelijkertijd spreken ze tegen dat er afspraken zijn geschonden. 'Je kunt niet ontkennen dat een woonvisie verder gaat dan vier jaar', aldus De Jeu. Verkleij: 'Net als Nieuw Elan zijn wij van mening dat wat we besloten hebben, over de verkiezingen heen gaat.'
Castellum, RockArt en dildo-rel
Beide fractievoorzitters benadrukken goed te hebben samengewerkt met GroenLinks. Daar sluit Van Zuylen zich bij aan. In haar dankwoord aan hem wijst burgemeester Spies erop dat hij de gemiddelde leeftijd in het college 'aanmerkelijk naar beneden' haalde. 'Ik denk ook dat je in de raad een gerespecteerd en gewaardeerd wethouder bent geworden', voegt ze daaraan toe.
Zelf kijkt Van Zuylen terug op een hectische tijd, met onder meer een miljoeneninjectie om Theater Castellum open te houden, een streep door de komst van Popmuseum RockArt én een heuse dildo-rel waarvoor hij zich excuseerde. 'Ik ben midden in de coronacrisis begonnen. En het eindigt nu met dit gevoelige onderwerp via een beeldscherm.' Hoe nu verder? 'Dat zal de toekomst uitwijzen. Ik denk dat het besef eerst nog moet komen.'
Lees ook: Studio Alphen Politiek Podcast: cultuurhistorie in de gemeente Alphen