Coalitie gemeenteraad Alphen gevallen, GroenLinks stapt uit college om Gnephoek
GEMEENTE ALPHEN AAN DEN RIJN - GroenLinks is donderdagavond uit de coalitie van de gemeenteraad in Alphen aan den Rijn gestapt. Ook stopt wethouder Erik van Zuylen per direct. Aanleiding is dat Nieuw Elan en CDA, de twee andere politieke partijen in het college van burgemeester en wethouders, in de ogen van GroenLinks de belangrijkste afspraak uit het coalitieakkoord hebben geschonden. Namelijk: het bebouwen van de Gnephoekpolder. 'Het aanwijzen van de gehele Gnephoek als woningbouwlocatie is voor ons het breekpunt', zegt GroenLinks-voorman René Driesen.
Tijdens de gemeenteraadsvergadering van donderdagavond heeft VVD amendementen ingediend op de zogeheten woonvisie en omgevingsvisie. In deze beleidsdocumenten staat onder meer beschreven waar de gemeente in de komende jaren woningen wil bouwen. De Gnephoekpolder wordt niet genoemd in de stukken. En dat wil VVD juist wel. De grootste oppositiepartij zei afgelopen september graag 20.000 tot 25.000 woningen te bouwen in het groen.
Wethouder Gerard van As (Nieuw Elan, woningbouw) haalde in mei 2020 de woede van de coalitiepartners op zijn hals door te zeggen dat er minimaal 5000 woningen gebouwd moeten worden in de Gnephoek - twee keer zoveel als is afgesproken in het coalitieakkoord - om woningbouw in deze polder überhaupt rendabel te maken. En dat hij daar voorstander van is. Desondanks heeft Van As de Gnephoek niet in de uiteindelijke woonvisie opgenomen.
'In de kou laten staan'
'Het klinkt gek voor een partij die wil bouwen in de Gnephoek, maar wij hebben ons er als gemeenteraad nooit over uitgesproken. Wij mobiliseren heel Nederland omdat wij de Gnephoek willen bebouwen, maar hebben er zelf nooit een besluit over genomen', zegt VVD-fractievoorzitter Anouk Noordermeer over de reden om het amendement in te dienen, en op deze manier de Gnephoekpolder officieel te bestempelen tot locatie waar gebouwd mag worden.
Een gelukkige - of ongelukkige - samenloop van omstandigheden is dat met de gemeenteraadsverkiezingen van medio maart in aantocht, coalitiepartijen Nieuw Elan en CDA met deze amendementen verleid worden om zich vlak voor de stembusgang uit te spreken over (verdergaande) bebouwing van de Gnephoek.
'Het coalitieakkoord is voor de duur van vier jaar en loopt over zes weken af. Daar houden we ons ook aan. De woonvisie en de omgevingsvisie gaan over de middellange en lange termijn. Vijf tot tien jaar dus, vanaf nu. Wij kunnen niet circa 15.000 mensen in de kou laten staan', reageert André de Jeu, fractievoorzitter van Nieuw Elan, op zijn beurt. Marjon Verkleij (CDA): 'Zonde dat we met de finish in zicht de wedstrijd niet af kunnen maken. Maar wij verschillen van inzicht over de afspraken met de Gnephoek. Het is hoe je er tegenaan kijkt.'
Randen van Gnephoek
De Gnephoekpolder ligt aan de westkant van Alphen aan den Rijn. Vanwege het gebrek aan bouwlocaties in Alphen zelf, willen meerdere politieke partijen het uitgestrekte natuurgebied bebouwen met huizen. Al houdt de provincie Zuid-Holland dat, ook na inmenging van de Tweede Kamer en het ministerie van Binnenlandse Zaken, tot op de dag van vandaag tegen. De Alphense fractie van GroenLinks is ook tegen, maar stapte desondanks in 2018 als een van de verkiezingswinnaars in de coalitie met 'voorstanders' Nieuw Elan en CDA. Het compromis: alleen aan de randen van de Gnephoek zou gebouwd mogen worden.
'De VVD stond te trappelen om onze plek in de coalitie in te nemen. Als wij er niet met Nieuw Elan en CDA over de Gnephoek uit waren gekomen, hadden zij VVD erbij gehaald. VVD wilde heel de Gnephoek volbouwen. Door nu mee te gaan, voorkomen we dat en blijft de woningbouw in de Gnephoek beperkt tot ongeveer 10 procent. We houden 90 procent van de Gnephoek vrij van bebouwing, inclusief het stiltegebied. Ik vind dat pure winst', verklaarde toenmalig lijsttrekker René Driesen (GroenLinks) na het zetten van zijn handtekening onder het coalitieakkoord.
Lees ook: Provinciale opening voor woningbouw in Gnephoekpolder: 'Niet meer not done'